توصیه‌های طب سنتی برای سلامتی بدن در پاییز

توصیه‌های طب سنتی برای سلامتی بدن در پاییز

با توجه به شروع فصل پاییز و سرد شدن تدریجی هوا، همه افراد در کنار توجه به پوشش خود باید تغییراتی را در سبک زندگی و رژیم غدایی خود ایجاد کنند تا در این فصل دچار بیماری نشوند. طب سنتی ایرانی توصیه‌ها و تدابیر خاصی را برای جلوگیری از بیماری و تندرستی در فصول سرد سال فراهم کرده است که در ادامه شما را با این توصیه‌ها آشنا می‌کنیم:

انواع فصل‌ها و مزاج مخصوص آن‌ها:

• فصل بهار، مزاج گرم و تر
• فصل پاییز، مزاج سرد و خشک
• فصل تابستان، مزاج گرم و خشک
• فصل زمستان، مزاج سرد و تر

راه های شناخت مزاج 

• شناخت مزاج از طریق لمس کردن:

اگر با لمس کردن بدن، احساس گرما همراه با خشکی و زبری خفیفی زیر انگشتان به وجود آمد، آن شخص دارای مزاج گرم و خشک است. 
اگر با لمس کردن بدن، احساس سردی همراه با نرمی پوست و بافت گوشت بدن به وجود آمد، آن شخص دارای مزاج سرد و مرطوب و یا سرد و تر است. 
اگر با لمس کردن بدن، احساس سردی همراه بافت پوستی سخت و سفتی ایجاد شود، آن شخص دارای مزاج سرد و خشک است.

• شناخت مزاج از طریق رنگ پوست:

متخصصان طب سنتی معتقدند یکی از روش‌های شناخت مزاج افراد رنگ پوست آن‌ها می‌باشد. 

• سفیدی پوست بدن:

نشانه کم خونی و مزاج سرد است.

• پوست قرمز:

نشانه پرخونی و مزاج گرم است. 

• پوست زرد مایل به قرمز:

نشانه وجود خون غیرطبیعی در بدن فرد است.

• پوست تیره:

نشانه خون غیر تمیز و مستعد غلبه سودا است. 

• پوست زرد بدن مایل به زردی:

نشانه مزاج گرم و خشک است و این افراد مستعد غلبه صفرا در بدن هستند.

• رنگ پوست زرد بادنجانی:

نشانه مزاج سرد و خشک است 

• رنگ پوست گچی:

نشانه مزاج سرد و تر است.

• شناخت مزاج از طریق موی سر و بدن:

1. پر مویی بدن نشانه گرمی مزاج است.
2. کم مویی بدن نشانه سردی مزاج است. 
3. رشد سریع مو نشانه گرمی مزاج است. 
4. رشد خیلی سریع مو نشانه گرمی و خشکی مزاج است. 
5. سرعت کم رشد مو نشانه سردی مزاج است.
6. کلفتی مو نشانه گرمی و خشکی مزاج است. 
7. نازکی مو نشانه سردی و تری مزاج است. 
8. موهای صاف و لخت نشانه سرد و مرطوب بودن مزاج است. 
9. موهای مجعد نشانه گرمی و خشکی مزاج است. 

طبع و مزاج سرد و خشک در پاییز

طبیعت و مزاج فصل پاییز سرد و خشک است. توجه داشته باشید مزاج فصل پاییز در همه مناطق یکسان نیست. به عنوان مثال در مناطق شمال کشور مزاج فصل پاییز خشک نمی‌باشد درحالی که در مناطق کوهستانی مزاج پاییز خشک است. ماه اول پاییز ایلول نام دارد و در طب سنتی در این فصل غلبه سودا زیاد می‌شود.

چه افرادی در فصل پاییز بیشتر دچار بیماری می‌شوند؟ 

فصل پاییز برای اشخاصی که مزاج گرم و تر دارد بسیار مناسب می‌باشد اما اشخاصی که مزاج آن‌ها سرد و خشک است ممکن است در این فصل دچار بیماری‌ شوند. همچنین این فصل برای افراد کهنسال و افرادی که بیماری‌هایی با طبیعت سرد و خشک دارند مناسب نمی‌باشد. علت ابتلا به بیماری در فصل پاییز به عواملی همچون وجود مواد زائد باقی مانده در بدن از فصل تابستان به دلیل خوردن میوه زیاد، تغییر دمای هوا در طول روز، ضعف قوت بدن و دفع مواد زائد به علت سردی هوا بستگی دارد.

راه های پیشنهادی طب سنتی برای جلوگیری از بیمار شدن در فصل پاییز

• مصرف شیرینی‌های طبیعی

متخصصان طب سنتی برای جلوگیری از بیماری‌های ناشی از سردی مزاج در فصل پاییز و کمک به دفع سودا پیشنهاد می‌کنند افراد از شیرینی‌های طبیعی که گرم و تر و یا خشک هستند مصرف کنند. مصرف این شیرینی‌های طبیعی باعث تامین گرمای لازم برای بدن می‌شود.

• استفاده از مسهل‌ها

برای اینکه در فصل پاییز از غلبه سودا و بیماری‌های ناشی از آن جلوگیری کنید بهتر است از مسهل‌ها استفاده کنید. برای دفع سودا می‌توانید از مسهل‌هایی همچون اسطوخودوس، دم کرده افتیمون و... استفاده کنید. همچنین مصرف خاکشیر، سنا و گل محمدی نیز برای دفع سودا مفید می‌باشد. توجه فرمایید افرادی که دچار یبوست هستند نباید تا زمان درمان یبوست از مسهل‌ها استفاده کنند ولی می‌توانند از خوراکی‌های ملین برای درمان یبوست مصرف کنند. 

• پرهیز از مصرف خوراکی‌های خشک

در فصل پاییز که هوا سرد است برای جلوگیری از خشکی بدن از مصرف خوراکی‌های خشک مانند غذاهای کبابی و سرخ شده پرهیز کنید، زیرا مصرف این مواد غذایی موجب تشدید خشکی بدن می‌شود و افراد دچار عوارضی همچون بیخوابی، اگزما، افزایش شک و وسواس می‌شوند. 
خوراکی های خشک عبارتند از: سوسیس و کالباس، کنسروها، سرخ کردنی‌ها، کمپوت‌ها، غذاهای فست فودی، ترشی‌ها، ادویه‌های تند و تیز، سرخ کردنی‌ها، عدس، بادمجان، پنیر شور، قارچ، کشک، ماست و دوغ ترش، کلم و گل کلم، گوشت نمک سود، چیپس و پفک، رب و سس‌ها، چای پر رنگ، شوری‌ها و...

• مصرف گوشت های معتدل

بهتر است برای افزایش سلامتی بدن در فصل پاییز تا حد امکان به جای مصرف گوشت گاو که سودا ساز است از گوشت‌های معتدلی مانند گوشت بره و بزغاله استفاده نمایید.

• اجتناب از حمام رفتن زیاد

متخصصان طب سنتی توصیه می‌کنند افراد در فصل پاییز که هوا سرد است برای جلوگیری از بیماری از حمام کردن بی‌رویه خودداری کنند. همچنین بهتر است در این فصل افراد کمتر به سونا بروند.

• خودداری از مصرف مواد غدایی سرد

در فصل پاییز بهتر است از خوردن غذاهای خیلی سرد و خیلی گرم خودداری کنید و به جای آن‌ها مواد غذایی معتدل مصرف کنید. سردی‌ها بهتر است در فصل گرم و گرمی‌ها بهتر است در فصل زمستان مصرف شوند. در نتیجه بهتر است در مصرف میوه‌های سرد و تر، غذاهای تابستانی، قهوه، لبنیات، نسکافه، قهوه، سیر و پیاز تجدید نظر کنید. با توجه به افزایش سن، مزاج سردتر می‌شود. پس افراد مسن باید از مصرف سردی‌ها در فصل سرد خودداری کنند.

• استفاده از میوه‌های پاییزی

در فصل پاییز از مصرف میوه‌های سردخانه‌ای و تابستانی اجتناب کنید و از میوه‌های تازه استفاده کنید. 
بهترین میوه‌های فصل پاییز انجیر، انار میخوش، انگور، سیب، گلابی و به می‌باشند.

• مصرف مواد غذایی با طبع گرم و تر

در فصل سرد پاییز مواد غذایی با طبیعت گرم و تر مانند مویز، گوشت گوسفند، هویج، زیتون، عسل، خرما، مغز خشکبار، حلوای طبیعی، بادام درختی، آش‌ ساده و... را بیشتر مصرف نمایید.

• داشتن فعالیت بدنی مستمر و انجام ورزش‌ها و نرمش‌های متعادل

برای افزایش انرژی و کاهش سردی مزاج در فصل پاییز فعالیت بدنی خود را افزایش دهید و ورزش کنید. ورزش متعادل باعث دفع رطوبت اضافی بدن شده که با کاهش رطوبت بدن، از ابتلا به بیماری‌های عفونی مانند سینوزیت، سرماخوردگی، عفونت گوش و... جلوگیری می‌شود. توجه فرمایید عفونت‌ها با افزایش رطوبت بدن افزایش پیدا می‌کنند.

• مصرف نوشیدنی‌های طبع گرم

در فصل پاییز از مصرف ناشتای آب سرد خودداری کنید و نوشیدنی‌هایی همچون شربت عسل و دم نوش‌هایی مانند اسطوخودوس، آویشن و بابونه که طبع گرمی دارند استفاده کنید. همچنین دم کرده گل گاو زبان برای افراد سوداوی مزاج بسیار مفید می‌باشد.

برای کنترل سرما خوردگی در فصل پاییز موارد زیر را انجام دهید

1. از سوپ و آش ساده و گرم بیشتر استفاده کنید. 
2. از مصرف نابجای داروهایی مانند کورتون‌ها و آنتی بیوتیک‌ها پرهیز کنید. 
3. از مصرف مواد غذایی که موجب سردی و تری بدن می‌شوند خودداری کنید. 
4. بدن را گرم نگه دارید و استراحت کافی داشته باشید. 
5. مصرف یک لیوان آب گرم به همراه مقداری عسل و آبلیمو برای درمان سرما خوردگی بسیار مفید است.