دیدنی‌های زیبای بیرجند را بشناسید
دیدنی‌های زیبای بیرجند را بشناسید
بیرجند یکی از شهرهای زیبای ایران است که داخل خود مکان‌های دیدنی و آثار تاریخی مانند ارگ بهارستان، موزه مردم شناسی و... را جای داده است. در این بخش قصد داریم شما را با این مکان‌های دیدنی آشنا کنیم.
ارگ بهارستان بیرجند
ارگ بهارستان که با نام باغ زرشکی هم شناخته می‌شود از آثار دوره افشاریه است. این ارگ در خیابان منتظری شهرستان بیرجند و استان خراسان جنوبی جای گرفته است. از رویدادهای مهم این بنا می‌توان به پناهنده شدن لطفعلی خان زند و دیگر همراهان او اشاره کرد. ارگ بهارستان دارای یکی از باشکوه‌ترین و بزرگ‌ترین باغ‌های ایران است که قبل از ثبت آن در فهرست آثار ملی، قسمتی‌هایی از آن در نهادهای مختلف دولتی و نیمه دولتی به ثبت رسید و از قسمت اصلی خود جدا شد.
آبشار گیوک بیرجند
آبشار گیوک که در انتهای دره‌ای سرسبز قرار گرفته است. در طی سال‌های اخیر به دلیل ایجاد سد گیوک از زیبایی آن کاسته شده است. آبشار گیوک از سد و آبشاری زیبا تشکیل شده که با توجه به تابلوهای راهنما می‌توانید آن‌ها را مشاهده کنید. آبشار گیوک در پنج کیلومتری جاده بیرجند و در نزدیکی روستای گیوک قرار گرفته است. در طول این مسیر می‌توانید باغات انگور، زرشک، توت، بادام، انگور و زردآلو را مشاهده کنید.
باغ شوکت آباد بیرجند
یاغ شوکت آباد در 10 کیلومتری شرق بیرجند و در روستای شوکت آباد استان خراسان جنوبی قرار گرفته است. این باغ در سال 1378 با شناسه 2363 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا در ابتدا متعلق به اسماعیل خان شوکت الملک بود که از آن جا به عنوان محلی برای سکونت ییلاقیان استفاده می‌شد اما پس از فوت وی به دلیل آنکه او فرزند و وارثی نداشت تمامی اموالش به برادرش محمد ابراهیم خان رسید و بعدها به دست اسدلله علم، وزیر دربار وقف شد. امروزه قسمتی از این باغ با عنوان موزه تاریخ طبیعی و حیات وحش بیرجند استفاده می‌شود و بخش دیگر آن به عنوان رستوران سنتی کاربرد دارد.
بند دره بیرجند
این بند به دلیل اینکه آب آن از دره بالا و پایین عبور می‌کند به این نام شناخته می‌شود. قدمت آن هم به اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجاریه باز می‌گردد. این بند که امروزه یکی از مهم‌ترین و تاریخی‌ترین بندهای کوهستانی شهر بیرجند محسوب می‌شود به دستور امیر شوکت الملک در سال 1294 قمری ساخته شده است. همچنین این بند در سال 1381 و با شماره 4816 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
باغ امیرآباد بیرجند
این باغ و کوشک امیر آباد که به امیر معصوم خان شیبانی تعلق داشته است، در 5 کیلومتری غرب بیرجند قرار گرفته است و قدمت آن به اوایل دوره قاجاریه باز می‌گردد. در حال حاضر این باغ در اختیار اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری است و قسمت‌هایی از آن به دانشگاه، کتابخانه، سفره خانه، موزه و چایخانه سنتی اختصاص یافته است.
بازار بیرجند
بازار بیرجند از کوچه‌هایی تنگ و معماری سنتی قدیمی تشکیل شده است که با توجه به معماری آن می‌توان به قدمت و اصالت دیرینه آن پی برد. همچنین با توجه به کاروانسراهای این بازار می‌توان گفت سابقه بازار به بیش از 300 سال پیش باز می‌گردد. به دلیل هم جواری این بازار با مرزهای کشورهای افغانستان، پاکستان و هندوستان در دوره‌های گذشته که از بازارهای مهم شرق کشور بوده است بازرگانان هندی به بیرجند سفر می‌کردند و ادویه‌های هندی را به بازار بیرجند می‌آوردند.
مدرسه شوکتیه بیرجند
این بنا در سال 1269 هجری شمسی توسط محمد ابراهیم خان علم و تحت عنوان حسینیه شوکتیه ساخته شده است اما در سال 1282 هجری شمسی این بنا تبدیل به مدرسه شوکتیه شد و پس از مدرسه تبریز و دارالفنون تبریز، آموزش سبک جدیدب را در ایران آغاز کرد. این بنا از اجزای معماری ایرانی مانند هشتی، ورودی، دهلیزها، ایوان، شاه نشین، حجره‌های اطراف صحن و حمام تشکیل شده است.
عمارت کلاه فرنگی بیرجند
کلاه فرنگی بیرجند یا ارگ حسام الدوله، در مرکز شهر بیرجند و در استان خراسان جنوبی جای گرفته است. این عمارت در حال حاضر با نام کلاه فرنگی شناخته می‌شود اما در طول سال‌ها با نام‌های ارگ حسام الدوله، ارگ سرکار و قصر بی بی عروس هم شناخته شده است. این ارگ در ابتدا متعلق به امیر علم خزیمه بوده است که وی آن را به فرمانداری بیرجند اهدا نمود. در حال حاضر سازمان میراث فرهنگی ایران این بنا را تحت عنوان ساختمانی قدیمی یه ثبت رسانده است. عمارت کلاه فرنگی به شکل شش ضلعی و در راس آن به شکل مخروطی و سفید است.
باغ اکبریه بیرجند
باغ اکبریه که در روستای اکبریه و در انتهای خیابان معلم قرار گرفته است در سال 1378 یا شماره 2326 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تاریخ احداث این بنا به اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجاریه باز می‌گردد که از آن به عنوان محل سکونت، انجام امور دیوانی و پذیرایی استفاده می‌کردند. در حال حاضر قسمت‌هایی از این باغ و عمارت مورد استقاده اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری خراسان جنوبی است. هم اکنون قسمت احداث شده در اوایل دوره قاجاریه این باغ به عنوان دانشکده و کتابخانه هنر دانشگاه بیرجند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
قلعه فورگ بیرجند
قلعه فورگ در 5 کیلومتری شرق شهرستان بیرجند و در روستایی با همین نام قرار گرفته است. این قلعه پس از قلعه الموت یکی از مهم‌ترین مقر حضور اسماعیلیان محسوب می‌شود که در این مکان فداییان مطلق را تحت آموزش و تمرین‌های مخصوص قرار می‌دادند. جالب است بدانید این قلعه از خشت، سنگ و ملات گل ساخته شده است. در بلندای این قلعه سازه‌های کنگره‌ای تعبیه شده است تا دیده بانان در آن جا قرار گیرند و برای دفاع از آن جا استفاده کنند.
برج چشمه مولید بیرجند
این برج که در دوره صفوی ساخته شده است در یکی از شهرستان‌های بیرجند، روستای چشمه مولید قرار گرفته است. برج چشمه در سال 1380 با شماره 4793 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آبشار چهارده بیرجند
یکی دیگر از آبشارهای بیرجند که محل زیبایی برای گردشگران است آبشار چهارده می‌باشد. این آبشار همراه با خانه‌های زیبا و سنتی که همگی از سنگ ساخته شده‌اند در روستای چهارده قرار گرفته است. یکی از نکات مهم این آبشار ارتفاع آن است که به 7 متر می‌رسد.
باغ بهلگرد بیرجند
این باغ در فاصله 30 کیلومتری شرق بیرجند در روستایی به همین نام قرار گرفته است. باغ بهلگرد با درختانی سرسبز و متنوع پوشانده شده است و ما بین آن عمارتی با اتاق‌های متعدد و ستون‌های مستحکم قرار گرفته است. اگر به روبروی عمارت نگاه کنید می‌توانید حوضچه‌ای را مشاهده کنید که زیبایی این بنا را دو چندان کرده است. درها و پنجره‌های این بنا از آجر و چوب ساخته شده‌اند که نشان‌گر قدمت این بنا هستند.
باغ و عمارت معصومیه بیرجند
یکی دیگر از باغ و عمارت‌های بیرجند باغ و عمارت معصومیه است که در 5 کیلومتری غرب بیرجند قرار گرفته است. در مقابل این عمارت حوض زیبا و بزرگی قرار دارد که آب داخل آن نمای ساختمان را منعکس می‌کند و منظره‌ای زیبا را به وجود می‌آورد. البته درختان و سرسبزی این باغ هم جلوه‌ای خاص به عمارت داده‌اند.
باغ و عمارت رحیم آباد بیرجند
در این باغ عمارتی دو طبقه با پنجره‌هایی رنگی قرار گرفته است که این پنجره‌ها نور خورشید را با رنگ‌هایی بسیار جذاب به داخل عمارت هدایت می‌کنند. این عمارت از اتاق‌های متعدد و تالارهایی بزرگ تشکیل شده است که تمامی این مجموعه در سال 1315 ساخته شده است.
موزه پرندگان بیرجند
گونه‌های متنوعی از جانوران و پرندگان به دلیل شرایط آب و هوایی در این منطقه سکنی گزیده‌اند و همین امر موجب به وجود آمدن مجموعه از پرندگان و جانواران اعم از کرکس، عقاب، شاهین و... در این منطقه شده است.
موزه مردم شناسی بیرجند
اگر قصد دارید با فرهنگ مردم بیرجند بیشتر آشنا شوید، باید حتما به موزه مردم شناسی بیرجند سری بزنید. این موزه در عمارت اکبریه قرار گرفته است و داخل آن می‌توانید اشکال گوناگون و مجسمه‌هایی زیبا، که آداب و رسوم و فرهنگ مردم بیرجند را به تصویر می‌کشند مشاهده کنید.
مسجد جامع هندوالان
این بنای زیبا نشان دهنده فرهنگ مذهبی مردم این شهر است. این بنا با سبک معماری ایرانی ساخته شده و از شبستان تا محراب و صحن و گنبد خانه مسجد می‌توانید تزئینات معماری قدیمی ایران را مشاهده کنید.
