جاهای دیدنی همدان به همراه عکس
خانه لطفعلیان ملایر
خانه تاریخی لطفعلیان در خیابان شهید مصطفی خمینی شهرملایر واقع شده است. در زمان فتحعلی شاه قاجار خانه ای در شهر ملایر با زیر بنای 1200 متر که مالک آن محسن مصدقی معروف مصدق الممالک بوده است که بنای آجری و در دو طبقه ساخته شد .که شامل اندرونی, حسینیه و اصطبل می باشد. بعد از مدتی مرتضی خان لطفعلیان این خانه را خریده و حسینیه آن را به خانه زیبا تبدیل کرد. با در و پنجره های ارسی و شیشه های رنگی و از دیگر ویژگی های این بنا می توان به لمبه چوبی در سقف طبقه اول و زیرزمینی که به حوض خانه معروف است اشاره کرد که به خاطر دو حوض سنگی آن و جریان آب قنات برای روزهای گرم سال مکان مناسبی است. در سال 1383 این مکان تاریخی به موزه فرهنگ و تاریخ ملایر تغییر کاربردی داد.
خانه تاریخی لطفعلیان در سال 1380 با شماره 4892 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آرامگاه میر رضی الدین آریتمانی
در نیمه دوم قرن 10 هجری در روستای آریتمان میررضی‌الدین آرتیمانی معروف به میر محمد شاعر و عارف دوره صفویه و داماد شاه عباس صفوی به دنیا آمد. او برای تحصیل به همدان رفت و بعد سفری به اصفهان داشت که در آن زمان محل و مجمع اهل ادب بود که در آن مجلس خوش درخشید که همین امر باعث شد ازجایگاه ویژه‌ای نزد شاه عباس صفوی برخوردار شود و داماد او گردد. او سالها در اصفهان زندگی کرد و بعد تصمیم گرفت به زادگاهش برگردد. از کتاب های میر محمد می‌توان به ساقی نامه و سوگند نامه اشاره کرد. او در سال 1307 هجری قمری در همدان درگذشت آرامگاه او بر روی تپه هایی به نام همینه در روستای خوش آب و هوای آریتمان در سه کیلومتری شمال شرقی تویسرکان قرار دارد. از بنای اولیه او اثری باقی نمانده و آرامگاه فعلی او در سال 1354 تا 1356 بازسازی شد . آرامگاهی مربع شکل با 4 درب ورودی طاقی شکل با کاشی کاری فیروزه ای که بر زیبایی آن می افزاید.داخل آرامگاه ساده و آجری است.
تپه عباس آباد همدان
این تپه در زمان هخامنشیان در مسیر جاده شاهی و راه ابریشم قرار داشت. در گذشته هر وقت حاکمی تغییر می کرد درباره این تپه سازو طبل نوبتی نواخته می‌شد برای همین به این تپه نقاره خانه نیز می گویند. این تپه در نزدیکی شهر همدان قرار دارد و یکی از مهمترین مناطق گردشگری شهر همدان محسوب می شود . تپه عباس آباد به استخر عباس آباد یا بالا استخر نیز معروف است و چشم انداز زیبایی دارد. تپه عباس آباد از یک طرف به شهر همدان و از طرف دیگر به کوچه باغ های عباس آباد مشرف است. همین امر باعث شده گردشگران زیادی به این منطقه ی زیبا که نام گالری نقاشی خدا را به خود گرفته است سفر کنند تا از زیبایی‌های آن لذت ببرند. دشت های اطراف تپه عباس آباد در فصل بهار پر از گل و شکوفه می شود و مناظر زیبایی به عباس آباد می بخشد.
موزه و سفره خانه سنتی حمام قلعه همدان
در یکی از محله های قدیمی شهر همدان در محله قاشق تراشان حمامی قرار دارد که به آن حمام قلعه می‌گویند. نام دیگر آن، حمام حاج محمد سعید نیز می باشد. این حمام یکی از مهمترین بناهای شهر همدان در گذشته بوده است و برای برگزاری مراسم های مختلف مانند جلسه های خاص شهر از آن استفاده میکردند.
حمام به دو بخش مردان و زنانه تقسیم می شود بزرگترین فضای حمام هشتی شکل است و ورودی حمام است که بنای اصلی را تشکیل می‌دهد. مجسمه پاچال در این قسمت قرار دارد که در گذشته اجرت حمام را می گرفته و وسایل مورد نیاز حمام را می فروخته است. بعد از پاچال، حمام سرد قرار دارد که محل استحمام و برگزاری مراسم از جمله حنابندان داماد بوده است که با گذشت زمان به غذاخوری تبدیل شده است.
بعد از حمام سرد، حمام گرم قرار دارد. این مکان برای رفع خستگی و شست وشو بوده و از رونق بیشتری برخوردار بوده است و دلاکان در این قسمت مشغول بوده اند. در قسمت دیگر حمام انبار هیزم قرار دارد که محل استراحت کارکنان بوده و آتشدان در این قسمت وجود دارد. این بنا در دوره قاجار ساخته شده و 150سال عمر دارد. این بنا در سال 1380 به موزه مردم شناسی و سفره‌خانه تغییر کاربردی دارد و در فهرست آثار ملی قرار گرفت.
میدان امام همدان
قدمت این میدان به دوران پهلوی می رسد و جزو آثار ملی ایران است. درگذشته میدان مرکزی یا شیرین نامیده می شد و امروز به میدان امام خمینی همدان معروف است . مهندس این میدان یک مهندس آلمانی به نام کارل فریش بوده است. این میدان بزرگ ترین و تاریخی ترین میدان در ایران است و به خاطر نوع معماری، به تمام خیابانهای شهر دسترسی مستقیم دارد. این میدان در سال 1307 با 12 گنبد دورتادور آن ساخته شد. 6 خیابان به این میدان انشعاب دارد که همین باعث تمایز این میدان شده است. این خیابانها عبارتند از:
- مشهورترین آنها, خیابان اکباتان است که در تپه هگمتانه نخستین پایتخت ایران واقع شده و همینطور بازار قدیمی شهر, موزه و کلیسای گریگوری استیپانوس،
- خیابان باباطاهر که به میدان امامزاده عبدالله منتهی می‌شود و مراسم مذهبی و آیینی در اینجا انجام می شود.
- خیابان شریعتی که مقبره استر و مردخای در آن واقع شده که مهمترین زیارتگاه یهودیان ایران است.
- خیابان بوعلی سینا
- خیابان شهدا
- خیابان تختی که امامزاده شاهزاده در حسین که از دیگر آثار تاریخی همدان است در این میدان می باشد و سبک معماری اسلامی در آن به چشم می‌خورد ودر سال 1396 این میدان بازسازی شد و قسمت ماشین روی آن برداشته شد و به پیاده راه بدل شد.
غار آکواریوم گنجنامه همدان
آکواریوم گنجنامه همدان اولین آکواریوم دریاچه ای ایران است و در آن انواع ماهی های رنگارنگ و زیبا از رودخانه مالاوی وجود دارد. این آکواریوم بزرگ ترین غار مصنوعی کشور است و در سال 1390 به دست مهندسان داخلی و خارجی ساخت آن شروع شد و در ساخت آن از غار علیصدر همدان الهام گرفته شده است. معماری آن به صورت سنگ و صخره می باشد و در کنار آن از آب استفاده شده است که زیبایی خاصی به این غار اکواریمومی بخشیده است.
وقتی وارد این مجموعه می شوید با عبور از راهروها و سالن‌های آن به غار زیرزمینی می رسید که آبزیان و خزندگان بسیاری در آن نگهداری می شوند. یکی از جالب توجه ترین آبزیان غار، شقایق دریایی و دلقک ماهی است. شقایق دریایی برای انواع آبزیان سمی و گزنده است به جز دلقک ماهی, همین امر باعث شده این دو همزیستی جالبی با یکدیگر داشته باشند. از دیگر حیواناتی که در غار گنجنامه نگهداری می‌شود ایگوانا است. ایگوانا به خاطر نوع خار هایی که بر پشت بدن خود دارد شبیه دایناسورها است و دم بلندی دارد که برای دفاع از خود از آن استفاده می کند.
در این مجموعه پرنده ای به نام اوراکوی نگهداری می شود. این پرنده منحصر به فرد معروف به مرغ بهشتی در میان مردم است. این پرنده زیبا چشم های زیبا و مژه های منحصر به فردی دارد.
این مجموعه زیبا محلی جذاب و دیدنی برای مسافران است به خصوص برای کودکان تا از نزدیک با طبیعت آشنا شوند.
آبشار گنجنامه
بیست و یکمین اثر طبیعی ملی که در فهرست میراث فرهنگی قرار گرفته است آبشار گنجنامه است که در ارتفاعات کوه الوند قرار دارد و ارتفاع آن 12متر است. آب این آبشار از دره عباس آباد و گنجنامه می گذرد. در زمستان که هوا سرد می‌شود آب این آبشار یخ می زند که این باعث می‌شود قندیل‌های در سراسر دره دیده شوند. بازدید کنندگان و گردشگران زیادی هر ساله از این مکان دیدن می‌کنند. به خصوص یخ نوردان که هنگام بالا رفتن از دیوارهای یخی راهی دره عباس‌آباد می‌شوند. این آبشار در 5 کیلومتری غرب شهر همدان در کنار کتیبه گنجنامه قرار دارد. آب این آبشار فصلی است که در هنگام پر آبی رودخانه ها نه تنها سرازیر شود بلکه آب آن دائمی است.
علاوه بر یخ نوردان که در زمستان به این مناطق می آیند صخره نوردان هم در تابستان به این آبشار برای ورزش می آیند. در فصل بهار اگر برای تفریح و گردش این آبشار را انتخاب کردید پشت آبشار دشتی پر از گل های رنگارنگ در دامنه کوه الوند قرار دارد که برای طبیعت گردی بسیار زیبا و مفرح است. پاییز رنگارنگ این منطقه زیبا و طبیعی هم چهره ی دیگر به این منطقه می بخشد. اطراف آبشار سنگ نوشته هایی وجود دارد که به زمان هخامنشیان که آب را مقدس می دانستند برمی گردد. این سنگ نوشته ها از زمان داریوش و خشایارشاه باقیمانده تا کاروانیان آنها را بخوانند وتاریخ و پادشاهان خود را بشناسند. برای همین این منطقه علاوه بر جاذبه طبیعی جاذبه تاریخی هم دارد.
حمام حاج آقا تراب
حمام دوقلوی یا حمام حاج آقا تراب در محله علی آباد شهر نهاوند از زمان قاجار به یادگار مانده است که در سال 1355 جزو آثار ملی ایران به ثبت رسید. این بنا در سال 1230 در زمان ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد. در سردر حمام کتیبه ای قرار دارد که نام بانی و سال ساخت حمام بر روی آن درج شده است. با اینکه این بنا در زمان قاجار ساخته شده ولی معماری آن به سبک دوران صفویه است. فضای حمام شامل بینه و میان در و گرم خانه است.
انواع نورگیرها دربالای سقف گنبدی شکل حمام قرار دارد. بینه حمام به شکل چهارگوش ساخته شده است, ارتباط بینه با گرم خانه ازطریق میان در انجام می شود. در به وسیله راهرو یا هشتی از قسمت دیگر جدا می‌شود تا رطوبت و دما به فضای کناری تنظیم شود و از سرماخوردن افراد به دلیل ورود به فضای گرم یا خروج به فضای سرد جلوگیری کند. علت معروفیت این حمام به حمام دوقلو این است که این حمام از دو قسمت سردینه و گرمینه بزرگ تشکیل شده است که رجال, اشراف, شاهزادگان از این قسمت استفاده می‌کردندو سردینه و گرمینه کوچک برای افراد عادی طبقه پایین بوده است.
این حمام اکنون به موزه مردم شناسی تغییر کاربری داده است و به معرفی آداب و رسوم همدان می پردازد. تزیینات این بنا گچ بری ,کاشی کاری و نقاشی یکی از نبردهای شاهنامه است. بانی اصلی این بنا حاج میرزا محمد تقی از خوانین شهر نهاوند بوده است ولی بنا به نام فرزندش آقا تراب معروف شده است. معمار این بنای تاریخی اصغر معمار و خطاط کتیبه سردر محمدحسین بن میر نجف بوده است.
سراب گاماسیاب نهاوند
این سراب زیبا و پر آب از دره های شمالی رشته کوه گروین سرچشمه گرفته و منشا آب سراب یخچال های طبیعی هستند. این سراب که بزرگترین سراب کشور نام گرفته در شهر نهاوند قرار دارد و یکی از سراب های زیبای غرب کشور است. این سراب در 20 کیلومتری جنوب شهر نهاوند واقع شده است. سراب گاماسیاب سرچشمه اصلی رودخانه گاماساب است و در مسیر خود دشتها, روستاهای اطراف و باغ‌های شهر را سیراب می کند و وارد شهرستان صحنه استان کردستان می‌شود.
رودخانه گاماسیاب بعد از نهاوند به کردستان رفته و به رودخانه قره سو و سمیره در لرستان ,به کرخه در خوزستان وصل شده و به خلیج فارس می‌ریزد. در مسیر این رود حوضچه های پرورش ماهی و همچنین نیروگاه های برق آبی ساخته شده است . این چشمه پرآب با ویژگی های خاص و طبیعی خود یکی از جاذبه های گردشگری استان همدان است.
اطراف سراب محوطه جنگل‌کاری شده از درختان بلوط و چنار است و در بالادست چشمه غاری طبیعی وجود دارد. سراب گاماسیاب یکی از طولانی‌ترین و سردترین آب‌های ایران است که در گذشته به این منطقه لوکنی نیز می‌گفتند. جذابیت این منطقه به خاطر وجود حیوانات و پرندگان زیبا در آن است. جانورانی مانند قوچ ,بز ,گرگ و پرندگانی مثل بلدرچین و فاخته در آن فراوان است و در آب‌های آن ماهی هایی چون قزل آلای رنگینکمان و ماهی سفید شنا می کنند.
میدان میشان
یکی از زیباترین جاذبه های طبیعی استان همدان دشت میشان است. این دشت در نزدیکی قله الوند واقع شده است. در دشت میشان یا میدان میشان چشمه‌های پرآب زیادی وجود دارد برای رفتن به دشت میشان باید مسیر کوهستانی را پیاده طی کرد و بعد از عبور از دره زیبای عباس آباد به میشان می رسید. در راه رسیدن به دشت میشان کتیبه‌ای تاریخی قرار دارد که یکی از جاذبه های تاریخی دشت میشان در همدان است. این کتیبه متعلق به دوره هخامنشی است که در نزدیکی آبشار گنجنامه واقع شده است. این کتیبه متعلق به داریوش و خشایارشاه است.
بهترین زمان برای سفر به دشت میشان، بهار و تابستان است اما فصل پاییز هم زیبایی های خاص خود را دارد. دو پناهگاه در دشت میشان قرار دارد که برای پذیرایی و استراحت کوهنوردان مناسب است. علاوه بر استفاده از طبیعت بی نظیر و زیبای این دشت و کوهنوردی در این منطقه می توانید زندگی عشایری را نیز در دامنه شمالی الوند ببینید. وقتی به این دشت وارد می شوید آرامش و نشاط در روح هر بیننده‌ای تزریق می‌شود . برف و یخ و چمنزار و گل های کوچک و زرد رنگ و طبیعت آرام و دوست داشتنی باعث شده است که گردشگران زیادی از این منطقه لذت ببرند.
سراب گیان نهاوند
سراب گیان سی و یکمین اثر طبیعی ملی است که در سال 1387 توسط سازمان میراث فرهنگی در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت. این چشمه در شهرستان نهاوند در 2 کیلومتری تپه باستانی گیان و در شمال شهر گیان و 18 کیلومتری جنوب غربی شهر نهاوند قرار دارد. گیان به زبان کردی به معنای جان است و به خاطر زیبایی های طبیعی منطقه به سراب جان یا سراب گیان معروف است.
از دل کوه و صخره های بزرگ سنگی آبی زلال بیرون می آید و درختان کهنسال چنار نشان از قدیمی بودن منطقه دارد. این سراب از جنوب به کوه های گرین واز غرب روستاهای مهین آباد و مظفرآباد میرسد. در انتهای سراب گیان یک مسیر کوهنوردی به قله گاچال وجود دارد. دربالای آن جنگل های بلوط و میوه‌های کوهی است. سراب‌گیان پر آب ترین چشمه غرب ایران است. آب این چشمه برای مصارف کشاورزی و آشامیدنی مورد استفاده قرار می گیرد و مازادش به رودخانه گاماسیاب می ریزد.
این منطقه خوش آب و هوا و سرسبز گردشگران زیادی را متوجه خود کرده است. بهترین زمان برای رفتن به این منطقه اردیبهشت ماه تا اوایل آبان ماه است. درپاییز با ریختن برگ های زرد و نارنجی درختان منظره این منطقه بسیار دیدنی است. ولی در زمستان آب رودخانه در بعضی نقاط یخ می زند و به دلیل بارش برف، قسمت هایی از جاده نیز یخ زده و مسدود می‌شود و رفتن به سراب را کمی مشکل می کند. اما با این وجود دوستداران طبیعت برای لذت بردن از منطقه در این فصل هم به سراب گیان می‌آیند.
آرامگاه باباطاهر همدان
بابا طاهر عریان در سال 326 خورشیدی در همدان چشم به جهان گشود. او شاعر ایرانی در اواخر قرن چهارم و پنجم هجری در دوران سلجوقیان و حکومت طغرل بیک سلجوقی بوده است. بابا لقبی بوده که پیروانش به او نسبت داده اند. و عریان به دلیل اینکه مسائل را به صورت بی پرده بیان می کرده است. در منابع قدیمی شعرهای او را به زبان یهودیان همدان و لری نزدیک می دانند . او یکی از دوبیتی سرایان مشهور ایرانی است که دوبیتی های شورانگیزش را به زبان پهلوی سروده است. باباطاهر علاوه بر دوبیتی آثار ادبی دیگری نیز مانند چندغزل, دوقطعه, مجموعه کلمات قصار عربی و کتابی به نام سرانجام باباطاهر دارد. باباطاهر در سال 411 خورشیدی فوت کرد. آرامگاه او دربالای تپه ای در شمال باختری همدان واقع شده است. قدمت مقبره اصلی او به قرن ششم و دوره سلجوقیان می رسد. مقبره او در طول قرون مختلف تخریب و بازسازی شد. تا در زمان پهلوی بنای جدید او از طرف شهردار همدان در سال 1344 خورشیدی و توسط مهندس محسن فروغی بازسازی شد. این بنای تاریخی در سال 1376 به ثبت آثار ملی و تاریخی ایران رسید.
آرامگاه بوعلی سینا
ابوعلی حسین بن عبدالله مشهور به ابوعلی سینا, ابن سینا ,بوعلی سینا و ملقب به شیخ الرئیس شاعر دانشمند معروف ایرانی که در بخارا پایتخت سامانیان دیده به جهان گشود. بوعلی از تاثیرگذار ترین دانشمندان و فیلسوفان ایران به شمار می‌آید. آثارش در پزشکی و فلسفه ی ارسطویی ایران و جهان اهمیت دارد. از مهمترین آثار ابن سینا کتاب قانون و شفا است. کتاب قانون در زمینه پزشکی نوشته شده است. جورج سارتن پدر علم تاریخ در کتاب تاریخ علم خود از بوعلی به عنوان یکی از بزرگترین دانشمندان پزشکی نام برده است. بوعلی سینا در سال 416 هجری در همدان وفات یافت.
آرامگاه او یکی از دیدنیهای همدان است. بنای آرامگاه در زمان قاجاریه ساخته شد و به دستور نوه فتحعلی شاه به نام نگار در سال 1330 در زمان پهلوی به مناسبت هزارمین سال تولد ابوعلی سینا ساخت بنای جدید در دستور کار قرار گرفت و طراح او مهندس هوشنگ سیهون بود و ساخت بنا در سال 1333 هجری شمسی به پایان رسید. محل آرامگاه منزل و مقبره فردی به نام ابوسعید دوخوک که از دوستان صمیمی ابوعلی بوده است ساخته شد و بقایای پیکر ابن سینا به این مکان منتقل شد. در غرفه آزاد، عکسی از جمجمه ابوعلی سینا که هنگام جابجایی مقبره گرفته شده در معرض دید عموم قرار دارد.
آرامگاه تلفیقی از معماری ایران باستان اسلامی است. ده ستون ایوان نشان دهنده ده قرن بعد از بوعلی سینا و 12ستون برج نشان از 12 دانشی است که ابن سینا در روزگار خود داشته است. آرامگاه ابن سینا در مرکز شهر همدان قرار دارد و در تاریخ 1376 جز آثار ملی ایران ثبت شده است.
دره مراد بیگ
بزرگترین دره کوهستانی الوند و در3 کیلومتری مرکز همدان در دامن کوه الوند و در جنوب غربی استان همدان دره مراد بیگ قرار دارد. قدمت دره مراد بیگ به 700 تا 800 سال پیش یعنی زمان حکومت ایلخانیان مغول میرسد. طبق گفته کهنسالان روستا مراد بیگ و دو برادرش به نام‌های نظر بیگ و اله بیگ در سه نقطه همدان حکمرانی میکردند. از دیدنی های معروف دره مرادبیگ می توان به دره گرگ, دره غول, دره حاج احمد, لژه, شرشر آب, چرچر آب, گوشتخل دره, قلعه روستای سیلوار, حمام خرابه, دره بهشت, کندو خانه و قرق اشاره کرد .ساختمان معروف به عمارت بدیع الحکما در دره مراد بیگ واقع شده است که به دوران قاجار و بانی آن دکتر مهدی بدیع بوده است میرسد. امام زاده پیر رحمان نیز در این منطقه قرار دارد.
شاعر مشروطه خواه عارف‌قزوینی نیز در زمان رضاشاه به این درد تبعید شد. رود آلوسجرد در این دره قرار دارد که از آب شدن برفها تشکیل شده و پس از پیمودن مسیری به رود قره چای می ریزد. خاک مناسب و حاصل خیز باعث شده تا باغداری در این منطقه رونق بگیرد و فعالیت اصلی مردم این منطقه باغداری و دامداری و همچنین صنایع دستی است. گویش مردم دره آذری, فارسی و کردی است .دره مراد بیگ همدان یک منطقه تفریحی با جاذبه های طبیعی و تاریخی است و گردشگران و مسافران زیادی را به خود جلب کرده است. آب و هوای این منطقه به خاطر اختلاف ارتفاع نسبت به مرکز شهر در همدان خنک است و درختان گیلاس و آلوچه در اواخر بهار تا مردادماه میوه دارد.
در فصل تابستان نیز به خاطر آب کف دره و درختان و قرار گرفتن در دامنه کوه الوند از گرما خبری نیست و در فصل پاییز می توان با دوربین خود از زیبایی های طبیعت و راز های پاییزی آن لذت ببرید. اما در فصل زمستان برف در ارتفاع می‌نشیند و سرمای نسبتاً زیادی حکم فرماست و دره به کلی به خواب میرود. و در زمستان دما در دره مراد بیگ به منفی 10 درجه می رسد.
تپه هگمتانه
شهر قدیمی هگمتانه اولین پایتخت ایران بوده است. این شهر از معدود شهرهای باستانی جهان است که هنوز زنده و مهم باقی مانده است. این شهر توسط دیاکو در اواخر قرن هشتم پیش از میلاد به عنوان پایتخت مادها برگزیده شد. این شهر هفت دیوار داشته که هر کدام به رنگ یکی از سیاره ها بوده است. اسم قدیم هگمتانه اکسا یا اکسایا بوده است. آشوریان باستان به شهرهای قوم کاسی عنوان کار کاشی داده بودند که کار به معنی قرارگاه و کاشی اسم قوم کاسی بوده است .
هگمتانه مرکز حکمرانی مادها بوده است و پس از منقرض شدن آنها به عنوان یکی از پایتختهای هخامنشیان به شمار می رفته است. هگمتانه پایتخت تابستانی هخامنشیان و مورد توجه آنان بوده است. و به همین خاطر آن را آباد کرده اند چون در مسیر راه شاهی که پارسه را به سارد متصل می کرد قرار داشت. از دیگر نام های هگمتانه می‌توان به اکباتان و قصر هفت حصار نیز اشاره کرد. تپه باستانی هگمتانه در همدان به عنوان پهناورترین تپه باستانی ایران شناخته شده است که وسعت آن 40 هزار هکتار است.
هگمتانه آثار تاریخی از دوره‌های مختلف مادها ,هخامنشیان و اشکانیان را در خود دارد. مثل آثار سنگی ,سفالی ,فلزی که کاوشگران و باستان شناسان تاریخی با حفاری هایی که در این تپه انجام داده اند به دست آوردند . بیشترین مصالح ساخته شده خشت خام بوده و در بخش هایی از آجر استفاده شده است. قصر پادشاهی که درون قلعه هفتم قرار دارد به سبک قصرهای بابلی رنگ آمیزی و ساخته شده است. از دیگر دیدنی های های تاریخی این منطقه می توان به مومیایی به نام موبانا اشاره کرد که باستان شناسان آن را در این مجموعه کشف کردند و احتمال میرود متعلق به مادر کوروش کبیر ماندانا باشد که در حال حاضر در موزه تپه نگهداری می‌شود. در این مجموعه آثار و اشیای تاریخی بسیاری وجود دارد.
سد اکباتان همدان
یکی دیگر از جاذبه های طبیعی همدان دریاچه و سد اکباتان است. دریاچه و سد اکباتان یا همان سد یلفان در جنوب شرقی شهر همدان قرار دارد. که در سال 1342 هجری شمسی بر روی رودخانه آبشینه و یلفان ساخته شد. این سد برای تامین آب شرب شهر همدان و آبیاری زمین‌های کشاورزی ساخته شده است. این سد قبل از انقلاب به سد شهناز معروف بوده است. این سد یکی از مقصد های گردشگران در استان همدان است. این منطقه چشم‌انداز بی‌نظیری دارد و کسانی که علاقمند به ورزش های آبی هستند مثل قایق سواری اسکی روی آب در این منطقه می‌تواند فعالیت کنند.
این سد در مسیر روستاهای زیبای ورکانه و ارزانفود قرار دارد و گردشگران در مسیر این سد می توانند از این روزهای بی نظیر نیز لدت ببرند. عمق سد که در میان دره عمیق تشکیل شده نسبتا زیاد است و در کنار رودخانه روستای سنگستان و تفریجان باغها و زمین های کشاورزی بسیاری قرار دارد. در زمین های اطراف سد درختانی مانند اقاقیا, زبان گنجشک, صنوبر و کاج کاشته شده است و همین باعث شده است محلی برای استراحت و گردش مسافران باشد.
دهکده واریان
بهترین راه برای رفتن به روستای واریان از استان البرز است. قبل از اینکه سد کرج ساخته شود این روستا در کنار دریاچه قرار داشت اما بعد از ساخت سد این روستا در پشت سد قرار گرفت و تنها راه رسیدن به این روستای زیبا و بکر سفر با قایق است. قرار گرفتن این روستا در کنار دریاچه سد باعث رونق کشاورزی و دامداری در این روستا شده است و طبیعت زیبای آن باعث شده تا اهالی روستا به فکر مهاجرت نباشند. در هر محله این روستا یک خان زندگی می کرده و آن منطقه مختص همان خان بود. با نفوذ ترین خاندان واریان خاندان کیانی هستند.
این دهکده بکر با طبیعت زیبایش تبدیل به منطقه گردشگری و توریستی شده است. اطراف روستا را درختان بلند و سرسبز ,آبشارهای پر آب و رودهای بسیار فرا گرفته است. و انواع جانوران و گیاهان در این منطقه زیبا یافت می‌شوند. از جمله پروانه های رنگی و جیرجیرک و حیوانات وحشی. این دهکده دارای آب و هوای خنکی است که تنها راه رسیدن به آن از طریق آب و قایق است که همین باعث شده است از موقعیت خاص برخوردار باشد. اگر به واریان سفر کردید حتما از امکانات قایق رانی و اسکی روی آب این دریاچه هم استفاده کنید و لذت ببرید.
باغ ایرانی همدان
یکی از باغ های بسیار زیبا در استان همدان باغ ایرانی یا باغ حکمتی است. گردشگران داخلی و خارجی زیادی برای بازدید به این باغ می آیند. این باغ انواع گیاهان بومی استان همدان را دارا می باشد. چون گیاهان کاشته شده مربوط به چهار فصل سال است در هر فصل که به این باغ بروید می توانید از آن لذت ببرید. این باغ مساحتی حدود 3.5 هکتار دارد و از ویژگی‌های این باغ آب نماهایی است که از باغ فین کاشان الهام گرفته شده است و دیگر ویژگی آن استخر روباز آن است. فصل بهار و تابستان باغ ایرانی یکی از جاهای دیدنی همدان است.
روستای سیمین ابرو همدان
قدمت این روستا به 300 سال پیش می رسد و از توابع بخش مرکزی همدان در جنوب شرقی همدان است .این روستا دارای دو طایفه لر و آریا است. کوهستانی بودن این روستا باعث شده تا زیبایی های طبیعی روستای بکر و دست نخورده باقی بماند. زبان مردم این روستا لری است. شغل مردم این روستا دامداری و باغداری و بهترین گردوی ایران متعلق به این منطقه است. معماری این روستا بافت یکپارچه سنگی و پله ای با کوچه های باریک و تنگ است. خانه ها و محله های این روستا از نظر معماری ارزش زیادی دارند.
معماری این روستا که یکی از روستاهای دهستان ابرو می باشد متعلق به دوران ساسانی است و خانه هایشان به صورت به هم پیوسته است. زیباترین خانه متعلق مرحوم میرزا مراد کدخدای پیشین روستا است. به علت سردسیر بودن منطقه خانهبه سمت شرق ساخته شده است تا از نور خورشید بیشترین استفاده را ببرند. سرابه های اطراف سیمین ابرو در استان همدان معروف هستند. پرآب‌ترین سراب همدان در این منطقه قرار دارد. به خاطر کوهستانی بودن منطقه دره های زیبایی دارد مانند: دره گاودانه، دره عرب خان، دره سرخ، چال دره, دره پیپول, دره علی‌عسگر , دره جن, و دره گلها بخشی از دیدنی های زیبای این روستا هستند. یک حمام قدیمی با خزینه نیز در روستا وجود دارد که ساخت آن شاید با شکل‌گیری روستا بوده باشد. این روستا یکی از جاذبه های گردشگری استان همدان است.
تخت نادر همدان
تخت نادری یکی از دشت های مهم کوهستان الوند است که در مسیر صعود به قله الوند قرار دارد. علت نامگذاری آن به تخت نادر این است که در فرهنگ الوند تخت به معنای زمینی هموار و مسطح در کوهستان است که پوشیده از چمن سبز و گیاه برای رفع خستگی و استراحت محلی مناسب است و از گذشته‌های دور این نام در الوند بوده است. عده دیگری عقیده دارند نادر شاه افشار به تخت نادر آمده و به همین علت این دشت تخت نادر نامیده شده است.
عده ای هم بر این عقیده هستند که تخت یعنی جای رفع خستگی ,چمنزار پر آب, سبزه و مسطح و نادر یعنی بی نظیر, بی مانند ,کمیاب و به همین علت به چمنزار زیر قله الوند تخت نادر می‌گویند. کلاهک کلاغ دروازه تخت نادر یکی از جاذبه هایی است که کوهنوردان و صخره نواردان علاقه مند به ورزش در این رشته به اینجا سفر می کنند. در فصل بهار این منطقه بارقص شکوفه های طبیعت رنگ دیگری به خود می‌گیرد و به علت کوهستانی بودن در فصل تابستان از هوای خنک آن می توان گرمی هوای تابستان را از یاد برد. سوسن، آلاله و لاله های سرخ گلهایی هستند که در این منطقه می رویند.
تالاب آبشینه همدان
تالاب آبشینه همان دریاچه پشت سد خاکی آبشینه است که روی رودخانه آبشینه احداث شده است. این تالاب محل استراحت پرندگان مهاجر و بومی منطقه است و یکی از زیستگاه های جانوری و گیاهی همدان است. از پرندگان آبشینه می توان به کشین, فلامینگو, پلیکان, اگرت, حواصیل خاکستری و چوبیا که از کشورهای آفریقایی به این منطقه سفر می کنند اشاره کرد.
گیاهان مختلفی هم اطراف تالاب رشد کرده اند مانند نعنا, چتریان ,شب بو , گاوزبان, فرفیون, بقولات, آفتابگردان و گندمیان. این تالاب منطقه‌ای گردشگری است و شکار در آن ممنوع است و گردشگران زیادی در هنگام مهاجرت پرندگان به این تالاب برای تماشا می آیند تا از زیبایی آن لذت ببرند. این تالاب در 15 کیلومتری شرق همدان و 5 کیلومتری جاده ملایر قرار دارد. این منطقه در سال 1390 شکار ممنوع اعلام شد. بیشتر پرندگان این تالاب از کشورهای آفریقایی به این تالاب مهاجرت می کنند و تا پایان مهرماه در تالاب آبشینه زندگی می کنند.
بازار همدان
بازار همدان از دوره قاجار به جا مانده و مانند هر بازار سنتی مسقف بوده و به صورت گنبدی ساخته شده است. بازار همدان دارای 38 بازار و راسته بازار و 26 سرا و کاروانسرا است و بافت معماری اسلامی دارد. ولی اکنون بیشتر بازار اصالت و شکل اولیه خود را از دست داده است. چون برخی مالکین سقف ها را برداشتند و عده‌ای دیگر از زیربنا استفاده کردند و به صورت تجاری از اماکن خود استفاده می کنند . تنها بازار مسجد جامع, قصابها ,قنادها ,نخود بریزها ,کفش دوزها و حلاج خانه و سمساری ها سقف دارند. بعضی از بازارها مانند کاروانسراها برای اشخاص ثروتمند بوده است. همانند بازار قیصریه که میرزا کاظم منشی قاجاریه در پشت کاروانسرای خودساخته است.
این شهر از دوران صفویه از اهمیت خاصی در اقتصاد, جغرافیا و دین و سیاست برخوردار بوده است. همدان شهر دباغ خانه ها است ودر عمل آوردن پوست گاو و گوسفند معروف است. به همین خاطر از جمله کالاهای بازرگانی همدان اجناس چرمی است. هر قسمت بازاربرای یک شغل است و مردم برای برطرف کردن مایحتاج خود میدانند به کدام قسمت بروند. بازارهایی مثل گیوه کش ها, زه تاب ها, کوزه‌گرها, صحاف ها و موتاب ها که جزو کهن ترین بخشهای بازار به شمار می‌روند ولی اجناس کارخانه ای جای آنها را گرفته است و به جز خاطرات تلخ و شیرین در طول قرن ها نامی از آنها باقی نمانده است. تمامی بازارهای همدان در اطراف مسجد جامع ساخته شده که تجار و کسبه نماز ظهر و عصر خود در آن می خوانند. بخش جذاب بازار, بازار فرش فروشها است که در بازار سمسارها قرار دارد.
گنبد علویان
این گنبد در قرن ششم هجری توسط خاندان علویان در اواخر دوره سلجوقیان ساخته شد. این بنا ابتدا مسجد بوده و بعدها سردابی در زیر آن ساختند و به مقبره خاندان علوی تبدیل شد. این گنبد در چهار باغ علویان در نزدیک میدان امام زاده عبدالله همدان قرار دارد که در سال 1310 به ثبت آثار ملی رسده است. علت نامگذاری گنبد علویان این است که این بنا در قدیم دارای گنبد بوده که با گذشت زمان گنبدش فرو ریخته است و دیگر این که دو تن از خاندان علویان و دوستداران حضرت علی علیه السلام در این مکان دفن شده اند.
شکل بنا چهارضلعی و گوشه های آن دارای لبه های ستاره شکل است. این مقبره با آجر ساخته شده و بر روی یک سکو قرار دارد. در سال 1317 به تعمیر و مرمت این بنا اقدام کردند. این بنا یک شاهکار گچبری و معماری بعد از اسلام در همدان است. شکل ظاهری آن شبیه گنبد سرخ مراغه است. خاقانی به کنایه از این گنبد به گنبد سبز یاد کرده است . این مکان به یکی از مکان های دیدنی گردشگران تبدیل شده و هرساله مسافران زیادی برای بازدید از این بنا به همدان می‌آیند.
مقبره استر و مردخای
مقبره استر و مردخای جزو مهمترین زیارتگاه های یهودیان ایران و جهان است. مذهب یهود از این که شاهان ساسانی با آنها مدار میکردند استفاده کرده و چند اثر از خود باقی گذاشتند. از مشهورترین آنها مزار استر ملکه یهودی پادشاهان هخامنشی است. مصالح استفاده شده برای ساخت مقبره از سنگ و آجر است و به سبک بناهای اسلامی ساخته شده است. ساختمان فعلی آن در قرن هفتم بر روی ساختمان قدیمی آن که در قرن سوم ساخته شده بود قرار دارد.
مدخل ورودی ,دهلیز, مقبره و ایوان شاه نشین قسمت های مختلف این بنا می باشد و یک جلد کتاب آسمانی تورات که قدیمی است و بر روی پوست آهو نوشته شده است در آن قرار دارد. دو صندوق منبت کاری شده در وسط فضای مربع شکل قبرها وجود دارد. دربالای قبر استر صندوق منبت کاری عتیقه و نفیس و قدیمی است و صندوق دوم که حدود 1300 سال پیش توسط استاد محمد جواد بیات تویسرکانی ساخته شد بر روی قبر مردخای قرار دارد.
استر دختر یهودی و خواهرزاده مردخای یکی درباریان خشایار شاه بود که خشایار شاه با او ازدواج کرد و به همین علت یهودیان در دربار نفوذ پیدا کردند. نام اصلی استر، هدسه بوده اما به خاطر زیبایی و خوش سیمایی، نام استر یعنی ستاره را برای او انتخاب کردند. مرد خای از خانواده شاول و از رجال درباره خشایار شاه و مربی هدسه بود. این مکان برای یهودیان یک زیارتگاه و قابل احترام است و یک اثر تاریخی با ارزش محسوب می شود.
برج قربان همدان
قدمت این برج به قرن پنجم و ششم و پنجم بر می گردد. نظرات متفاوتی درباره اینکه چرا نام این برج قربان نهاده شده است، وجود دارد. می‌گویند هنگامی که افغانها در زمان صفویه به محله زندی های همدان حمله کردند فردی به اسم قربان این محله را سنگر قرار داد و با مغولان جنگید. برخی می‌گویند اسم معمار آن قربان بوده است و عده ای می گویند مردم در روزهای خاص شتری را در این محل قربانی میکردند.
در اینکه این بنا مدفن چه کسی است نیز اختلاف نظر وجود دارد. گفته شده عده‌ای از امیران سلجوقی در برج مدفون هستند و یا شاید قبر طغرل دوم یا مسعود سلجوقی و هردو بوده باشد. و یا مدفن یکی از بزرگان و مفاخر همدان به نام حافظ ابوالعلاء همدانی باشد. در سال 1312 در هنگام تعمیرات در زیر برج سردابی پیدا کردند که تمام قبرها در آنجا قرار داشته است. بنای تاریخی برج قربان یکی از جاذبه های شهر همدان است و در بافت کهن و تاریخی این شهر واقع شده است. این برج در سال 1354 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است و مصالح ساخته شده در این بنا از آجر و ساروج بوده است .نمای بیرونی آن ساده و بدون کتیبه است. برای تزیین از آجر کاری و گچبری ساده استفاده شده است. گنبد بیرونی آن به صورت چند وجهی و داخلی آن به صورت نیم دایره و کروی شکل است. در تمام فصول سال می توان از این بنای تاریخی دیدن کرد.
روستای ورکانه
روستایی زیبا و خوش آب و هوا و کوهستانی که قدمت آن به 400 سال پیش و به اوایل دوره صفویه می رسد. این روستا در نزدیکی شهر همدان قرار دارد و بناهای این روستا به سبک معماری رنسانس ساخته شده و سنگ های گوناگونی برای ساختن بناها مورد استفاده قرار گرفته است. علت اینکه بیشتر خانه‌های این روستا سنگی است به خاطر آب و هوای کوهستانی آن است چون سنگ باعث می شود سرما به داخل بنا نفوذ نکند. سبک معماری و جوی های پرآب در کوچه های سنگفرش و آب و هوای آن باعث شده گردشگران زیادی به این منطقه برای بازدید بیایند.
شغل اصلی مردمان این منطقه کشاورزی و دامداری است علت این که نام روستا، ورکانه است به خاطر معادن سنگ اطراف آن است به همین دلیل به ورکان یعنی در نزدیکی معدن معروف است. ور در زبان کردی به معنای کنار و کانه به معنی چشمه است و ورکانه یعنی در کنار آب و چشمه است. این روستا در تمام فصول سال برای گردش مناسب است. و چهره ی زیبایی دارد. ولی بهترین زمان برای مسافرت به این روستا فصل بهار و تابستان است که آب و هوایش معتدل است. و در فصل پاییز و زمستان هوای سرد دارد. از جاهای دیدنی روستا می‌توان به اصطبل پرورش اسب وقلعه مهری خانم ,گورستانی که هیچ وقت قبری ندارد, امام زاده غیب در محله قدیمی درب مسجد نام برد. از مناظر زیبای این روستا نیز می توان سوبلاغ و جن دره, دره های تخت سنگ و دره خان نام برد.
شاهزاده حسین همدان
شاهزاده حسین یکی از نوادگان امام حسن مجتبی یا پسر امام حسن عسگری است که محل دفن او در همدان است. این امامزاده از بناهای دوره صفویه است اما تاریخ مشخصی باری ساخت آن وجود ندارد. در تاریخ آمده است که در زمان ایلخانیان و مغول به فرمان خواجه نصیرالدین طوسی ساختمان بازسازی شده است. معماری امامزاده بسیار جذاب است و از چند بخش تشکیل شده که شامل شبستان پیشین، اتاق مقبره، و سردابی در عمق 3 متری زمین و ایوان ورودی است.
در یکی از حجره های شمالی دو قبر که متعلق به دو شاعر بزرگ به نام های غمام همدانی و علی محمد آزاد همدانی است، وجود دارد. از دیگر کسانی که در این امامزاده مدفون هستند می توان به آباقاخان فرزند هلاکو خان مغول و یکی از اجداد خواجه نصیرالدین طوسی و همچنین تعدادی از رجال علم و ادب و سر شاه سلطان حسین صفوی که در سال 1340 هجری قمری در ایوان جنوبی دفن شده است اشاره کرد. وقتی وارد امامزاده می‌شوید آیینه‌کاری های زیبایی به چشم می‌خورند. شبستان از سنگ مرمر پوشیده شده و فضای حرم نسبتاً بزرگ و هشت ضلعی است. ضریح حرم نقره کوب است. امامزاده در ابتدای خیابان شهدا همدان واقع شده است.
کلیسای گریگوری همدان
در قسمت شرقی تپه هگمتانه همدان در محله ارمنی نشین کلیسایی قدیمی وجود دارد به نام کلیسای گریگوری استپان و متعلق به مذهب ارتدکس است. این بنا در سال 1676 میلادی و در زمان شاه سلیمان صفوی و جمعی از ارامنه اصفهانی تجار ارمنی روسیه که در همدان سکونت میکردند ساخته شد. این بنا در سال 1311 خورشیدی مرمت و بازسازی شد. متولی ساخت این کلیسا خلیفه‌گری ارمنی آذربایجان بود و سبک معماری آن از معماری ارامنه الهام گرفته شد. نمای داخلی کلیسا آجری است و در نمای بیرونی آن از خشت استفاده شده است. برج ناقوس کلیسا به شکل مدور به سبک رک بنا شده و نمای بیرونی دارای طاق نماهایی با قوس هلالی برای تزیین استفاده شده است. عالیجناب درینونیک وارتاپت کارسیان از جمله بزرگان مذهبی دفن شده در کلیسای گریگوری اسپتان همدان می باشد . وقتی وارد کلیسا می شوید می توانید از آثار برجسته ارامنه همدان حوضچه سنگی غسل تعمید و یا کتیبه سنگی مربوط که در انتهای دیوار شمال که قرارداد بازدید کنید.
غار علیصدر همدان
غار علیصدر همدان یکی از طولانی‌ترین مسیرهای قایقرانی درون غاری در جهان است. و یکی از غارهای تالابی ایران است. غار علیصدر در ارتفاعات ساری قیه نزدیک روستای علیصدر شهرستان کبودر آهنگ واقع شده است. این غار 11 کیلومتر است که چون دسترسی به همه جای غار ممکن نیست 3 کیلومتر از آن کشف شده است . غار علیصدر بیست و سومین اثر طبیعی ملی ایران است و در سال 1387 در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت. زمین شناسان عمر سنگ های این غار را به دوره ژوراسیک از دوره دوم زمین‌شناسی میدانند. در قرن های گذشته اهالی روستا با هدایت آب مازاد غار از آن به عنوان سد برای استفاده در فصل گرم استفاده می کردند. همین باعث شد آب سطح غار بالا بیاید و امکان دسترسی به غار سال ها غیرممکن شود. تا اینکه زلزله 1336 فاز سینج باعث شد کف غار سراب شکاف بردارد و ارتفاع آب غار طبیعی شود و در سال 1342 ورود به درون غار میسر شد و پای کوهنوردان به این منطقه باشد.
تا سال 1352 دهانه غار تنگ و حدود 50 سانتیمتر بود و فقط کوهنوردان حرفه ای می توانستند به درون غار بروند و دسترسی به داخل غار برای عموم مشکل بود. تا اینکه عبدالله حاجیلو که ریاست کوهنوردان همدان را بر عهده داشت در سال 1352 به همت مردم محلی و کوهنوردان دهانه غار را به عرض 5 متر و ارتفاع 3متر باز کرد. موفقیت او باعث شد تا شاه نیز در 5 مهر 1355 برای بازدید غار علیصدر برود و مقرر شد که برق به غار و روستاهای اطراف کشیده شود و برای دسترسی به غار راهی آسفالتی درست شود تا مسافران و گردشگران به راحتی بتوانند از غار استفاده کنند. اسم اصلی این منطقه علی سد است چون مردم از این غار به عنوان سد استفاده می کردند ولی در شناسنامه اهل علی سرد ذکر شده تا اینکه پیمانکار که برای احداث جاده آمده بود نام جاده را علیصدر نوشت و از آن زمان تاکنون به علیصدر معروف است.
موزه تاریخ طبیعی همدان
موزه تاریخ طبیعی همدان در سال 1351 به همت مرحوم دکتر علی اقبالی و چند دبیر دبیرستان و استادان دانشگاه در سالن کوچکی در دبیرستان پهلوی بنیان گذاشته شد که بعدها موزه به دانشگاه کشاورزی بوعلی سینا انتقال یافت. در این موزه مجموعه هایی کم نظیر از گونه های گیاهی و حیوانی و طبیعی ایران و جهان به نمایش گذاشته شده است. موضوع برای مطالعات دانش پژوهان و محققین شناخته شده است و هزاران نمونه زنده و سنگواره, پرندگان , خزندگان ,حشرات و آبزیان به صورت علمی نگهداری می شوند.
احداث کننده گان موزه جعفر و محمد علیزاده هستند که تمام نمونه ها با تلاش ایشان و دانشجویانشان جمع‌آوری شده است. سالن نخست این موزه سالن خلیج فارس است که در آن انواع دوکفه ای ها, گاستروپودها, حلزون ها ,سخت پوستان, مرجان ها و اسفنج های خلیج فارس نگهداری می شوند و تعدادی مجموعه های خارجی نیز به نمونه های ایرانی اضافه شده است. سالن دوم سالن حشرات است که زیباترین پروانه های دنیا و ایران و حشرات مختلف و متنوع در آن وجود دارد. سالن سوم برای پستانداران و پرندگان است و سالن چهارم سالن آبزیان و خزندگان و دوزیستان است و سالن پنجم مخصوص فسیل ها ,سنگها و کانیها است که بزرگترین و کامل ترین مجموعه فسیل ها و کانی ها در آن نگهداری می شود که برای افراد عادی هم جذابیت دارد.
مینی ورلد همدان
در سالهای اخیر شکل جدیدی از پارک ها به وجود آمده است که به پارک های مینیاتوری یا مینی ورلد ها معروف هستند. دراین نوع پارک ها, بناها و سازه های معروف دنیا را در ابعاد کوچکتر نمایش داده می شوند که می توان به دور دنیا در مدت کوتاهی سفر کرد. اولین نمونه این پارک ها در ژاپن, بلژیک و چین اجراشد. پارک‌مینیاتوری اروپا در شهر بروکسل شهرت جهانی دارد. در ملایر اولین مینی ورلد خاورمیانه در دستور کار قرار گرفت و قرار شد 138 اثر تاریخی, ملی و جهانی از همه جای دنیا در مقیاس یک دهم در این پارک ساخته شود. در سال 91 و 92 بنای خیام, حافظ در این پارک ساخته شد و بعد از آن برج پیزا ,ایفل, پل ورسک ,تاج محل ,تخت جمشید ,طاق بستان, سی و سه پل اصفهان, آکروپلیس نیز در صف ورود به ملایر بودند. اما اکنون بعد از سالها مینی ورلد ملایر تنها 10نماد از 138اثر تاریخی که قرار بود در این پارک ساخته شود را داراست. که این 10 نماد هم به دلیل گرمای تابستان و سرمای زمستان و افرادی که به این محل می‌آیند در حال تخریب است. شهرداری ملایر می گوید مینی ورلد ملایر به درستی به مردم معرفی نشد تا جایگاهش را به دست آورد. فقط افرادی از مسئولان و مردم عادی و گردشگران آمدند و با نماد های کهن تاریخی ایران جهان و مفاخر ایران عکس یادگاری گرفتند و رفتند و این طرح را نیمه کاره رها کردند .مینی ورلد ملایر می توانست یک طرح گردشگری باشد که اجرایی نشد.