مکان‌های دیدنی شهر کرمان را در تیجور ببینید (قسمت سوم)
مکان‌های دیدنی شهر کرمان
در مقاله "مکان‌های دیدنی شهر کرمان را در تیجور ببینید (قسمت اول و قسمت دوم)" به معرفی تعدادی از مکان‌های تاریخی و دیدنی شهر زیبای کرمان پرداختیم.
در این مقاله با عنوان قسمت سوم و بخش آخر به معرفی باقی این مقاصد گردشگری می‌پردازیم. پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید:
گنبد جبلیه کرمان
هنوز تاریخ دقیقی از ساخت این بنا مشخص نیست اما با توجه به ساختار این بنا به گفته سازمان میراث فرهنگی ساخت آن به دوران ساسانی برمی‌گردد. همچنین در دوران اوایل اسلام مرمت‌هایی در این مکان انجام گرفته است.
گفتنی است کارشناسان در رابطه با قدمت این بنای تاریخی به توافق نرسیده‌اند و هر کدام طبق مطالعات خود تاریخ‌های مختلفی را اعلام می‌کنند. همچنین برخی‌ها معتقدند این بنای تاریخی در گذشته آتشکده بوده است و برخی دیگر معتقدند این مکان هیچ شباهتی به آتشکده ندارد و آرامگاه یکی از زرتشتیان بوده است.
پت شاپ پت راید مارکت 
بامین تهویه 
فروشگاه رژفام 
سرویس خواب آرنا چرا باید از گنبد جبلیه کرمان بازدید کنیم؟
- این گنبد تنها بنای سنگی در کرمان می‌باشد که از سنگ و گچ ساخته شده است.
- گنبد جبلیه هیچگونه حصاری در اطراف خود ندارد و در سال 1316 در آثار ملی به ثبت رسیده است. همچنین پس از بازسازی که در سال 1383 بر روی این مکان انجام شد چند سال بعد به موزه سنگی تبدیل گشت.
- این بنا یکی از زیباترین و بی بدیل‌ترین جاذبه‌های گردشگری و تاریخی شهر کرمان می‌باشد.
- در این مکان ساختمان‌هایی هشت ضلعی از جنس سنگ قرار دارند.
معماری گنبد جبلیه کرمان
گنبند جبلیه به صورت هشت ضلعی ساخته شده است و برای ساخت آن از مصالحی همچون سنگ استفاده شده است. در هر ضلع این مکان هشت در با عرض دو متر قرار گرفته است. اما در حال حاضر تنها یک در این بنا باز است و دیگر درها با سنگ پوشانده شده‌اند. سقف این بنا از جنس آهن است و دیوارهای آن با گچ‌بری‌های زیبایی تزئین شده است.
نمای بیرونی گنبد جبلیه از سه قسمت تشکیل شده است که عبارتند از: بخش پایینی، بخش میانی و بخش فوقانی
کتیبه های کشف شده در گنجینه گنبد جبلیه کرمان
داخل این گنبد کتیبه‌ای ارزشمند به نام "کتیبه مسجد آبدر اشکان" قرار گرفته است که بر روی قطعه سنگی طبیعی با خط کوفی حکاکی شده است. در سال 1377 شخصی به نام احمد ایلاقی سنگ قبری ارزشمند و تاریخی را کشف کرد که به سازمان میراث فرهنگی استان کرمان تحویل داد. این سنگ قبر دارای ابعاد 26 در 22 است که از دو قسمت مهم تشکیل شده است که یکی نوار حاشیه‌ای و دیگری نوشتار وسط آن می‌باشد.
چگونه به گنبد جبلیه برسیم؟
برای رسیدن به گنبد جبلیه باید به سمت کوه‌های صاحب الزمان و خیابان زریسف که در شرق کرمان است بروید.
هزینه و زمان لازم برای بازدید از گنبد جبلیه کرمان
اگر فقط قصد دیدن از فضای بیرونی این مکان را دارید در هر زمانی می‌توانید به گنبد جبلیه بروید اما اگر قصد دارید نمای داخلی گنبد جبلیه را ببنید باید از ساعت 9 صبح تا 6 عصر مراجعه کنید. برای ورود به قسمت داخلی نیاز به پرداخت هزینه کمی دارید.
جاذبه‌های نزدیک به گنبد جبلیه
میدان گنجعلی خان، قلعه دختر، یخدان مویدی، بازار مسگرها، موزه هنرهای معاصر کرمان، ارگ بم
آتشکده آناهیتا (قلعه دختر)
در شمال شرق شهر کرمان دو قعله دیدنی به چشم می‌خورد که یکی از آن‌ها بنایی پر رمز و راز می‌باشد که هنوز باستان شناسی نشده است. قلعه دختر از جاذبه‌های تاریخی شهر کرمان می‌باشد که بسیار مشهور است. این قلعه بر روی تپه‌های مرتفع شرقی شهر کرمان قرار گرفته است و از دوران قبل از ورود اسلام در ایران به جای مانده است. مصالح به کار رفته در ساخت این قلعه تنها خشت خاک و گل رس می‌باشد. این قلعه یاد آور پرستش آناهیتای باستانی، ایزدبانوی آب و باروری است.
دیوارهای محافظ این قلعه نیم کیلومتر طول دارد و عرض آن دو متر است. جنس داخلی این دیوار از سنگ است که بر روی آن خشت و گل به کار برده‌اند. یکی از خصوصیت‌های این قسمت طاق نماهایی می‌باشد که دور تا دور قلعه را گرفته است. در واقع تمامی این طاق‌ها پنجره‌هایی باز و بدون در می‌باشند.
این قلعه در گذشته متعلق به "ساسان" یکی از سرداران معروف بابک خرمدین بود که نام آن به قلعه ساسان معروف بود. داخل این قلعه وسایل اولیه مانند آب، وسایل ایمنی، غذا و... برای زندگی طولانی مدت قرار داشت.
با تحقیقات انجام شده ساخت قلعه دختر به 220 سال پیش از میلاد مسیح باز می‌گردد و شهری آباد به نام کارکانیت یا گواشیر بوده است.
دشت لوت
این دشت یکی از دشت‌های بیابانی می‌باشد که در جنوب شرقی ایران و در استان کرمان قرار گرفته است. مساحت این دشت زیبا به بیش از 175 هزار کیلومتر مربع می‌رسد که این امر باعث شده این دشت تا استان سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی امتداد داشته باشد و حدود 10 درصد از وسعت ایران را در بر بگیرد. گفتنی است دشت لوت بیست و هفتمین بیابان بزرگ جهان می‌باشد.
طی مطالعات انجام شده گرم ترین نقاط کره زمین با استفاده از تصویر ماهواره‌ای سنجنده مدیس توسط ناسا طی سال‌های 2003 تا 2009 دشت لوت به عنوان گرم ترین نقطه کره زمین اندازه گیری شده است. همچنین در سال 2005 این دشت با ثبت دمای 70.7 درجه سانتی گراد گرم ترین رکورد دما در تمام زمین را ثبت کرده است. گفتنی است این دما 12 درجه سانتی گراد بالاتر از رکورد رسمی دمای هوا در لیبی در سال 1992 می‌باشد.
سپس در سال‌های 1992 تا 2012 سازمان جهانی هواشناسی اعلام کرد بالاترین دمای ثبت شده هوایی (58 درجه سانتی گراد) متعلق به ایستگاه هواشناسی العزیزیه لیبی می‌باشد که در صحرای بزرگ آفریقا قرار گرفته است. اما در سال 2012 سازمان جهانی هواشناسی اعلام کرد شواهد قانع کننده‌ای دارد که این نظریه به دلیل خطای انسانی به دست آمده و اشتباه است. بنابراین در حال حاضر بالاترین دمای ثبت شده متعلق به دره مرگ در کالیفرنیا با ثبت دمای 57 درجه سانتی گراد می‌باشد.
جاذبه‌های دشت لوت عبارتند از:
- بزرگترین شهر کلوخی در جهان که از این شهر بزرگ توصیف‌های گوناگونی مانند شهر خیالی یا شهر لوت شده است.
- بلندترین هرم‌های ماسه‌ای دنیا
- 40 مخروط آتشفشان کوارتز که در این دشت قرار گرفته‌اند.
- پهنه‌های شنی مواج
- گیاه نبکا که از همزیستی آب و خاک و گیاه است.
- کویر پاشتری که به این علت اینگونه نام گذاری شده است که داخل این دشت هنگامی که باران می‌بارد و خیس می‌شود اینگونه به نظر می‌رسد که تعدادی شتر بر روی آن راه رفته‌اند.
- این دشت پوشیده شده از خاک‌های ریگی می‌باشد که فاقد گیاه است.
مسجد ملک کرمان
مسجد ملک یکی از مساجد تاریخی و قدیمی شهر کرمان است که در دوران سلجوقی در قسمت جنوبی بازار کرمان بنا شده است. مسجد جامع ملک یا مسجد امام خمینی بزرگترین مسجد کرمان است که از نوع مساجد چهار ایوانی می‌باشد. ساخت این مسجد از سال 1476 تا 1469 هجری قمری به طول انجامیده است.
معماری مسجد ملک
در گذشته در قسمت غربی این مسجد آب نمایی به عمق چهار متر قرار داشت که از دو طرف دارای دو راه پله بود که در آن زمان از این آب نما برای وضو گرفتن استفاده می‌کردند. تامین کننده آب این آب نما قنات مستوره بود که در نیم قرن پیش خشک شد. پس از خشک شدن آن این آب نما را پر کردند و روی آن را سنگ فرش کردند. داخل این مسجد بزرگ شبستان‌های متعدد، سه درب و چهار ایوان قرار دارد.
ایوان قبله
ایوان بزرگ قبله از بزرگترین ایوان‌های این مسجد می‌باشد که در ضلع غربی صحن قرار گرفته است. این ایوان بزرگ با آجر و سبک دوره سلجوقی مزین شده است.
شبستان
در مسجد ملک چندین شبستان ساخته شده است که مشهورترین آن‌ها شبستان امام حسن (ع) می‌باشد. از دیگر شبستان‌های این مسجد می‌توان به شبستان آقا شیخ حسن فقیه که از 22 ستون، شبستان آقا علی با 6 ستون، شبستان ضلع جنوبی با 27 ستون تشکیل شده‌اند اشاره کرد.
محراب
از دیگر قسمت‌های این مسجد محراب‌های گچ بری شده کوچک می‌باشند که ساخت آن به 150 سال پیش از عهد سلجوقی و به دوران آل بویه باز می‌گردد. همچنین سه محراب دیگر داخل پشت بام و در شبستان امام حسن (ع) قرار دارند که با گچ بری‌های زیبایی مزین شده‌اند.
بازار مسگرهای کرمان
به دلیل قرار گرفتن شهر کرمان در کنار معادن مس، از 5000 سال پیش تا به امروز، کرمان یکی از مراکز مهم ساخت ظروف مسی محسوب می‌شود. در هنر قلم زنی شهر کرمان صنعتگر از قلم زدن و هر گونه فرو رفتگی در سطح ظروف خودداری می‌کند و فقط طرحی که می‌خواهد را بر روی ظروف مسی پدید می‌آورد. بازار مسگرها در ضلع جنوبی بازار کرمان قرار دارد و داخل آن ظروف و تابلوهای مسی که ساخت خودشان است را می‌فروشند. همچنین داخل این بازار ظروفی وجود دارد که قدمت آن‌ها به 600 سال پیش باز می‌گردد. گفتنی است نام دیگر این بازار، بازار گنجعلی خان نیز می‌باشد.
آرامگاه مشتاق علیشاه کرمان
آرامگاه مشتاقیه که با نام سه گنبدان هم شناخته می‌شود، یکی از جاذبه‌های شهر قاجار است. اواخر دوره زندیه که میرزا حسین خان راینی حاکم کرمان بود پس از فوتش در این آرامگاه به خاک سپرده شد و چندین سال بعد پس از دفن مشتاق علی شاه آنجا به مشتاقیه علیشاه معروف شد.
یکی از مهم‌ترین ویژگی این آرامگاه وجود سه گنبد مجزا می‌باشد. دو گنبد این آرامگاه با کاشی کاری‌های زیبایی مزین شده و گنبد دیگر از آجر ساخته شده است. یکی از دو گنبد کاشی کاری شده بر سر مقبره کوثر علی شاه همدانی است و دیگری بر سر مقبره مشتاق علی شاه می‌باشد و گنبد آجری بر سر آرامگاه شیخ اسماعیل هراتی ساخته شده است.
درباره میرزا علی خان و مشتاق علی
میرزا علی خان که علاقه زیادی به موسقی داشت یکی از معروف‌ترین نوازندگان سه تار در زمان خود بود. امروزه سیم چهارمی که در سه تار به کار رفته است که به سیم مشتاق مشهور است یکی از ابتکارات میرزا محمد تربتی می‌باشد.
معروفیت مشتاق علی هم به این دلیل بود که ایشان در دوران جوانی علاقه زیادی به تصوف داشت و در این راه با صوفیان بزرگی آشنا شد همین امر موجب شد مسیر زندگی او تغییر کند و صوفی بزرگی در زمان خود بشود.
موزه پته کرمان
موزه پته کرمان، یکی از موزه‌های خصوصی شهر کرمان بود که به همت خانم میترا معین زاده افتتاح شد. با همت 30 ساله خانم معین زاده داخل این موزه پته‌های معاصر ایران قرار گرفته است.
خانوم میترا معین زاده یکی از کار آفرینان شهر کرمان است که در این مجموعه 80 خانم کرمانی را برای کار پته دوزی مشغول به کار کرده است. خانوم معین زاده در راستای کار پته دوزی مدل‌های جدید از رنگ آمیزی را معرفی کرده است. هر بار که پته‌هایی داخل این مجموعه تولید می‌شود رنگ‌های جدیدی به بازار عرضه می‌شود.
موزه هنرهای معاصر کرمان
موزه‌ها گنجینه‌ای ارزشمند و غنی از آثاری زیبا هستند. موزه هنرهای معاصر به عنوان دومین موزه تجسمی ایران است. این موزه در نزدیکی باغ ملی شهر کرمان قرار گرفته است که داخل آن مجموعه‌ای از هنرهای معاصر ایران و جهان قرار دارد. در این موزه آثاری از هنرمندان ایرانی از جمله علی اکبر صنعتی زاده، کمال الملک، پرویز تناولی، علی اکبر یاسمی، سهراب سپهری و... دیده می‌شود.
همچنین داخل این موزه آثاری از هنرمندان خارجی مانند تام فیلیپس، واسیلی کاندینسکی، آگوست رودن و هنری مور به چشم می‌خورد.
در اصل این موزه ابتدا پرورشگاهی بود که در سال 1295 به وسعت 45 هزار متر مربع توسط حاج اکبر صنعتی زاده ساخته شد. سپس این پرورشگاه در سال 1356 به موزه تبدیل شد و آثار استادان بزرگی را در خود جای داد. در حال حاضر داخل این موزه 1500 اثر شامل مجسمه و نقاشی از هنرمندان ایرانی و خارجی نگهداری می‌شود
موزه دفاع مقدس کرمان
موزه‌های دفاع مقدس نشان دهنده 8 سال جنگ تحمیلی ایران می‌باشند. این موزه‌ها نقش شایانی در آشنا کردن جوانان با رویدادهای جنگ دارد. موزه دفاع مقدس کرمان در میدان شهدا قرار گرفته است. داخل این مکان سه طبقه موزه توسط مهندس خان محمدی طراحی شده است. همچنین این موزه در سال 1377 در زمینی به مساحت 23 هزار متر مربع و زیر بنای 2550 متر مربع ساخته شد که در قسمت ورودی ساختمان 8 ستون به نشانه هشت سال دفاع مقدس قرار گرفته است و پس از آن 8 اتاق به نام‌های آزادی، شقایق، شهدا، پیروزی، بصیرت، نور و عبرت به نمایش گذاشته شده است. در هر یک از این تالار ها بخشی از وقایع جنگ را به نمایش گذاشته‌اند.
همچنین این موزه قسمت فضای باز هم دارد که داخل آن از سه قسمت مجزا تشکیل شده است. در هنگام ورود به موزه فضای باز می‌توانید مقبره 8 شهید گمنام و تندیس 17 سردار شهید استان را مشاهده کنید و پس از آن سلاح‌های جنگی سنگین و ماکت منطقه عملیاتی کربلای 5 در شلمچه را می‌بینید.
کتابخانه ملی کرمان
کتابخانه ملی کرمان که همان کتابخانه مرکزی می‌باشد در مقابل باغ ملی کرمان قرار گرفته است و ساخت آن به دوره پهلوی باز می‌گردد. ساختمان کتابخانه ملی در وسط محوطه‌ای زیبا با درختان سرسبز و حوض آب قرار گرفته دارد. پنجره و درب‌های این ساختمان به سبک دوران قدیم است که با آجرکاری‌های زیبایی تزئین شده‌اند. این ساختمان علاوه بر آجر کاری با کاشی کاری‌هایی زیبا در نما، فضای منحصر به فردی را ایجاد کرده است. داخل این ساختمان 30 نفر کتابدار فعالیت می‌کنند که کتاب‌های موجود در آن به 121 هزار جلد می‌رسد.
در حال حاضر برای ارائه خدمات بهتر بخش‌های گوناگون مانند خدمات فنی، پذیرش، کرمان شناسی، دیداری شنیداری، نمایشگاه تازه‌های کتاب، کتابخانه کودک، کتابخانه نابینایان، کتابخانه تخصصی دفاع مقدس و بخش جستجوی کتاب راه اندازی شده است.
