نکات مهم تربیت فرزند از نظر روانشناسی

نکات مهم در تربیت کودک از لحاظ روانشناسی 

روش تربیت فرزند از نظر روانشناسی مبحثی گسترده است روانشناسی کودک یکی از شاخه های مهم در علم روانشناسی است.
یکی از مهم ترین مباحث قابل توجه برای آن هایی که دارای فرزند هستند روانشناسی کودک است این حیطه از علم روانشناسی،موضوعات بسیار مهم و گسترده ای را شامل می شود و با جزئی ترین رفتارهای کودکان سر و کار دارد. روانشناسی کودک بر رشد فیزیکی، احساسی و رشد اجتماعی کودکان متمرکز است و می کوشد تا با تبیین فرایند رشد در کودکان،پایه های اساسی شخصیت آنان را به درستی بنا نهد.شناخت درست از تواناییها،کاستیها،نیازها و نیروهای بدنی و روانی کودکان در مراحل مختلف سنی  از عوامل مهم و کارساز در زمینه ی تربیت کودکان است.
از نظر روانشناسی شیوه فرزند پروری و نحوه تربیت کودک رابطه مستقیم با چگونگی تشکیل شخصیت کودک در بزرگسالی دارد و تجربه های کودک در سال های اولیه زندگی  که در محیط خانواده رخ می دهد نقش مهم و زیر بنایی در شکل گیری شخصیت و بروز خلاقیت هایش دارد.

تربیت کودک

از منظر روانشناسان تربیت مفید، عاقلانه و سودمند کودک دارای ویژگی های زیر است: 

1-در تربیت کودک بهتر است به جای تنبیه بدنی و سرزنش پیامدهای  منطقی رفتارهایش را به او نشان دهید مثلا اگر وظایف روزمره خود را انجام نمیدهد پول تو جیبی او را قطع کنید .
2-به جای پرخاش و نصیحت خشک خالی، مشکلات او را با آرامش، تعمق و تفکر حل کنید اگر بر سر کودک فریاد نکشید یا او را کتک نزنید، فرصت می یابد تا به رفتار اشتباه خود بیاندیشد و ذهن خود را به اعمالی متمرکز سازد که باید انجام دهد تا از جریمه های ناخوشایندی مانند پول توجیبی جلوگیری کند.
3- وقتی کودک با خشم وغضب تنبیه ومجازات میشود حتی اگر به رفتار اشتباه خود پی برده باشد وبه والدینش حق بدهد که با او برخورد کنند به دلیل همان برخورد توام با خشم وناراحتی، کینه ونفرت شدیدی نسبت به پدر ومادر خود احساس میکند در این هنگام در نزد او صحت و سقم رفتارش ،موضوعیت خود را ازدست میدهد و فقط همان کینه وخشمی را که در والدینش مشاهده میکند در خود منعکس میسازد.
4-تنبیه رفتار ناپسند کودک، نباید موجب ایجاد رفتارهای غلط دیگری شود رفتار ناپسند کودک را باید با شیوه های بهتر و مناسب تری اصلاح کرد.مثلا اگر کودک شست خود را میمکد نباید آنچنان تنبیه شود که این رفتار را ترک کند ولی در مقابل به شب ادراری دچار شود هیچ فایده ای به او یا والدینش نخواهد رسید .
5-تربیت کودک نباید به گونه ای باشد که فقط رفتار ظاهری او را تغییر دهد بلکه باید اندیشه و تصورات درونی او را نیز دگرگون کند کودکی که به اجبار رفتار خود را تغییر میدهد بی آنکه دلیل آن را با عقل ومنطق به او توضیح داده باشند فقط به ظاهر از والدین اطاعت می کند و به محض آنکه بتواند بر اساس تفکرات و اندیشه های خود رفتار خواهد کرد.
6-تشویق و تحسین کودک همچون جایزه عمل کرده و رفتار مطلوب کودک را تقویت می کند. به عنوان مثال اگر از کودکی که اتاق خود را تمیز و مرتب کرده تقدیر شود او به انجام این کار در روزهای آینده تشویق می شود اگر از تحسین و تمجید به طور مناسب و با حالتی صمیمی استفاده شود در رشد شخصیت کودک تاثیر بسزایی خواهد داشت.

دلبستگی در کودک

روانشناسان با تحقیق و برررسی در حوزه رفتار ها وتربیت کودکان معتقدند که رفتار محبت آمیز و مهربانانه با کودک برای ایجاد رابطه دوستانه و صمیمی با او بسیار مهم است هم چنین محبت ورزیدن به کودک یکی ازمهم ترین نیازهای عاطفی و روانی برای رشد اوست. 
تماس جسمانی نظیر بوسیدن،در آغوش کشیدن ،نوازش کردن و دست بر سر او کشیدن مصادیق رفتار محبت آمیزند. اگراین عشق و محبت والدین از فرزندانشان دریغ شود موجب پیدایش آثار فردی و اجتماعی ناگوار در آینده آنها خواهد شد اما میزان پیوند عاطفی  میان کودک و پدر و مادر نیز مهم است شیوه مراقبت از کودک ،میزان ابراز عشق و محبت نسبت به او، تامین نیازهای اولیه کودک و کیفیت حضور بسیار مهم است چون در کودک ایجاد دلبستگی می کند این دلبستگی می تواند ایمن یا نا ایمن باشد:

دلبستگی ایمن در کودک

هنگامی که حضور و توجه کافی شما به کودک احساس امنیت می دهد و با آرامش خیال به بازی و فعالیتهای خود می پردازد در این شرایط اگر فرزندتان تنها باشد یا نزد غریبه گذاشته شود بی قرار شده و گریه می کندو با بازگشت شما بعد از مدتی آرام شده و به فعالیت و بازی اش ادامه می دهد این بهترین نوع دلبستگی است.

دلبستگی ناایمن در کودک

در این نوع از دلبستگی، کودک مدام به شما می چسبد و ترجیح می دهد که در نزدیکی شما باشد تا بخواهد به بازی و فعالیت بپردازد. این کودکان زمانی که آنها را ترک می کنید بسیار بی قرار شده و با بازگشت تان هم از بی قراریشان کم نمی شود بسیار خشمگین می شوند و ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه را نسبت به شما داشته باشد این نوع از دلبستگی به دلیل توجه و حساسیت  افراطی نسبت به کودک  بوجود می آید.

براساس نظر روانشناسان کودک، بسیاری از رفتارهای کودک به طور آگاهانه یا ناخودآگاه از رفتا والدین تاثیر می پذیرد فرزندانمان بیش از آنچه ما تصور می کنیم  از ما تقلید و الگوبرداری می کنند توجه به علایق و عواطف فرزندان و پرهیز از خشونت در تربیت آنها از نکات حساسی است که والدین باید به آن توجه کنند و در برخورد با کودکان و رفتارهایشان صبر و حوصله ی بیشتری به خرج دهند.
زمانی که کودکان کارهایی را انجام می دهند که فوق توان آنهاست و با ناکامی روبرو می شوند والدین باید به فرزندانشان مهارتهای لازم برای مقابله با ناکامی را آموزش دهند با یادآوری اینکه صبر و شکیبایی و تلاش مهم ترین مهارتهای مقابله با شکست و ناکامی است.

تربیت کودک - نتیجه گیری

بنابراین با توجه به نظرات مطرح شده ازسوی روانشناسان در مورد شیوه های تربیت کودک نتیجه می گیریم که امر تربیت کودک دارای حساسیت های زیادی است و زیاده روی در توجهات و یا برعکس کم گذاشتن می تواند در روند تربیت کودک تاثیرگذار باشد و باید با رعایت حد وسط در رفتارمان نسبت به کودک از بروز اختلال در روند تربیت جلوگیری کنیم.