تنبیه فرزندان چه مشکلاتی را در پی دارد
مشکلات و پیامدهای تنبیه در فرزندان
تنبیه در معنای لغوی مترادف با بیدار کردن،آگاه کردن و متنبه ساختن است بنابراین تنبیه می تواندتعریف های متعددی داشته باشد و همیشه به معنای کتک زدن،ملامت کردن و اعمال خشونت و فشار نیست بلکه ممکن است به صورت موعظه، ارشاد و نصیحت نیز فرد را تنبیه نمود.
شیوه تنبیه در تربیت کودک امر بسیار مهمی است که ساختار شخصیتی و رفتاری کودک را در بزرگسالی شکل می دهد. بررسی ها نشان داده که استفاده از شیوه های نادرست تنبیه در تربیت کودکان می تواند فرزند ما را در بزرگسالی به فردی پرخاشگر و خشن تبدیل کند و او کتک زدن را به عنوان ابزاری برای درس دادن به دیگران مورد استفاده قرار دهد هم چنین این نحوه برخورد با کودک باعث می شود کودک ما در بزرگسالی در زندگی مشترک خود دچار پرخاشگری و خشونت شده و حتی ممکن است خود نیز قربانی سوءاستفاده و جرم وجنایت و خشونت واقع شود.
تنبیه کودکان سبب بروز رفتارهایی نا مطلوب در آنان می شود از جمله:
- اینکه باعث قطع رفتار نا مطلوب به صورت موقت می شودو بعد از کمرنگ شدن موضوع آن رفتار دوباره بر میگردد
- تنبیه بخصوص از نوع بدنی باعث کینه توزی در کودک می شود و اوهرگز آن را فراموش نخواهد کرد
- هم چنین تنبیه مسری است کسانی که مورد تنبیه قرار می گیرند در زمانها و مکانهای مختلف به تنبیه افراد دیگر اقدام می کنند.
- تنبیه کودکان را پرخاشگر می کند پرخاشگری در کودکانی که والدین یا مربی سختگیری داشته باشند بیشتر مشاهده می شود.
- کودکانی که مرتبا مورد تنبیه قرار می گیرندبرای فرار از تنبیه شدن به رفتارهای نا مطلوب دیگری مانند:دروغ گفتن،دلیل تراشی کردن و رفتار را به گردن کس دیگری انداختن روی می آورند
- کودکانی که در کودکی مورد تنبیه مکرر قرار گرفته اند در نوجوانی به والدین خود حمله ور شده و برای دیگران نیز ایجاد مزاحمت می کنند هم چنین اموال مدرسه و آموزشگاه را تخریب می کنند.
- تنبیه کودکان را در بزرگسالی بی اراده،و نسبت به اطرافیان بی تفاوت می کند انسانهای بی اراده در مقابل زور سر فرود آورده و هیچ گونه نقش موثری ایفا نمی کنند.خشونت با کودکان در آنها باعث ایجاد ترس،اضطراب،نفرت و نگرانی می شود و موجبات ایجاد افسردگی در کودکی و بزرگسالی فرد را فراهم میکند.
تضعیف اعتماد به نفس و عزت نفس کودک
پدر و مادر باید به عنوان مسئول مستقیم و نهادهای اجتماعی مانند مدارس و آموزشگاههای مختلف به عنوان مسئولین غیر مستقیم در تربیت کودکان از عواقب و پیامدهای هرگونه تنبیه آگاه باشند چون چگونگی و شیوه تربیت کودک در خردسالی رابطه مستقیم با ساختار شخصیتی و رفتاری فرد در بزرگسالی دارد خشونت در رفتار با کودکان باعث تضیف و تخریب اعتماد به نفس در آنان میشود و کودکان را در جامعه به افرادی منفعل تبدیل می کند که حتی توانایی و قدرت تصمیم گیری درست و حل مسئله را نخواهند داشت و اینگونه تبدیل به افراد مستعدی می شوند که به راحتی در موقعیت بزه های مختلف قرار می گیرند.
اعمال قدرت از طریق تنبیه بخصوص در صورت تکرار می تواند کودک را دچار عارضه روحی،روانی بکند کودکان نیز همانند ما گاهی دچار لغزش و اشتباه می شوند و باید به نسبت استعدادشان بازخواست و تنبیه شوند.
تحقیر و احساس گناه
تنیبه باید با جرم و کار بد کودک متناسب باشد در غیر اینصورت زمانی که تنبیه با تاخیر ، نامتناسب با رفتار ، تهدید امیز خشن وشدید باشد نمیتواند تاثیر گذار باشد و نمیتوان به اصلاح رفتار کودک امیدوار بود تنبیه غلط باعث ایجاد خشم،میل به انتقام و اعتراض و همچنین به وجود امدن احساس گناه و بی ارزشی در درون کودک میشود وبیشتر محرک کودک برای انجام رفتارهای نامطلوب است رفتار والدین در هنگام تنبیه نباید به گونه ای باشد که باعث بیداری و فوران احساسهای منفی در کودک شود. والدین در هنگام تنبیه به جای قضاوت رفتار کودک در باره خصوصیت های شخصیتی و اخلاقی او نظر میدهند و کودک به دلیل داشتن احساس شرمندگی وگناه ممکن است دستوری را که به او داده اند انجام دهد ولی در دراز مدت از این احساس های ناخوشایند آزرده شده واحتمال فرمان برداری اش کم میشود .
پرخاشگری در کودکان
بر اساس گفته روانشناسان کودک، یکی از مهمترین عواقب جانبی تنبیه هر باری که والدین بر سر فرزند خود جیغ میکشند و یا او را کتک میزنند این است که باعث میشود کودک بر خلاف میل باطنی پدر مادر همین رفتار را از آنان الگو برداری کند. کودکان با احساس این که تنبیه خواهند شد اغلب دچار ترس و اظطراب میشوند ودر صورت ادامه دار شدن این ترس ، کودک به شدت ترسو وگوشه گیر میشود واز تنفر وخشم سرکوب شده رنج میبرد.
پرخاشگری یکی از پیامدهای ایجاد شده در کودکان از طریق تنبیه است تنبیه معمولا با تهاجم روانی رخ می دهد و با تکرار این پیام ممکن است کودک به این اعتقاد برسد که پرخاشگری فیزیکی در شرایط خاص اجتماعی خوب است خشونت با کودکان در امر تربیت زمینه ی پرخاشگری و رفتار تؤام با خشم را در آنها گسترش می دهد.
نتیجه گیری
پدر و مادر مسئول مراقبت از نیازهای روانی و مادی فرزندانشان هستندو باید با شیوه های مناسب تربیتی رشد ذهنی،جسمی،عاطفی و اجتماعی فرزند خود را تسهیل نمایند. با توجه به اثرات نا مطلوب تنبیه راههای غیر خشونت آمیز در تربیت کودک باعث ایجاد نظم و انضباط در آنها می شوند.
در تربیت فرزند تنبیه با شیوه های مختلف رشد شناختی و اجتماعی کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد بعضی از کودکان ممکن است که تنبیه را به عنوان نشانه ای از اینکه پدر و مادر اورا دوست ندارند تفسیر کند و این نوع برخورد با کودک می تواند منجر به ایجاد یک رابطه ی تیره و تار بین آنها شود.
مجازات جسمی کودک باعث تضعیف اعتماد به نفس و عزت نفس کودک می شود موارد مذکور در صورت تکرار منجر به افزایش احتمال عملکرد ضعیف تحصیلی و عدم تمرکز و بروز رفتارهای ضد اجتماعی و ناهنجار شود ودر بدترین حالت یک کودک ممکن است دست به خودکشی بزند. بنابراین با توجه به موارد ذکر شده ما موظفیم در مورد شیوه های تنبیه و تربیت کودکمان آگاهی داشته باشیم تا کودکی با سلامت جسم و روان تحویل جامعه دهیم.