شرایطی که برای نگهداری از کاکتوس در خانه نیاز دارید
شرایطی که برای نگهداری از کاکتوس در خانه نیاز دارید
در سالهای اخیر استفاده از کاکتوس برای دکوراسیون داخلی منزل و اجرای آن در فضای سبز به مراتب نسبت به گذشته افزایش یافته است. در مناطقی که دارای آب و هوای مطلوبی است افراد ترجیح میدهند که از کاکتوس استفاده کنند. از سوی دیگر پرورش کاکتوس کار آسانی نیست و باید بعد از خرید، روش نگهداری از آن را به خوبی یاد بگیرید.
اگر شما هم جزو افرادی هستید که علاقه به خرید و نگهداری از کاکتوس را دارید بهتر است این مقاله را به خوبی مطالعه کنید تا با شرایط نگهداری از کاکتوس بیشتر آشنا شوید.
پرورش کاکتوس در خانه
به دلیل ملاحظاتی که در ادامه این مقاله به شما ارائه خواهیم داد، میتوان گفت فضای داخلی خانه برای پرورش کاکتوس بهترین انتخاب است. زیرا شما در محیط داخلی میتوانید رطوبت، دما و نور را کنترل کنید. در نتیجه میتوانید به بهترین شکل ممکن به پرورش کاکتوس بپردازید.
انتخاب بهترین نوع کاکتوس
قبل از آنکه با شرایط نگهداری کاکتوس آشنا شوید باید به سوالات زیر به خوبی پاسخ دهید و بعد به سراغ انتخاب بهترین نوع کاکتوس بروید و با شرایط نگهداری آنها آشنا شوید.
- آیا اتاق یا باغچه خانه شما خیلی مرطوب یا خیلی سرد است؟
- کاکتوسی که میخواهید انتخاب کنید چه میزان رشد خواهد کرد؟
- آیا جای کافی برای رشد کاکتوس وجود دارد؟
- آیا اتاق یا حیاط شما برای کاکتوس مورد نظر نور کافی دارد؟
پس از اینکه به سوالات بالا پاسخ دادید قبل از انتخاب نوع کاکتوس در ساعتهای مختلف روز به محل مورد نظر که میخواهید گیاه را در آن جا نگهداری کنید بروید و شرایط محیطی و نور آن را دقت کنید، سپس داخل یک برگه شرایط فضای مورد نظر را یادداشت فرمایید و بعد در ادامه مطلب با توجه به عوامل و شرایط گفته شده کاکتوس مورد نظر خود را انتخاب کنید. در نهایت شما میتوانید هنگام خرید هر نوع کاکتوس از فروشنده، برای نگهداری از گیاه کمک بگیرید و سوالات مد نظرتان را بپرسید.
نحوه نگهداری از کاکتوس
- آبیاری کاکتوس
حجم، نحوه آبیاری و فواصل آبیاری کاکتوس با عوامل زیر رابطه مستقیمی دارد:
- فصل
- نوع کاکتوس
- اقلیم
- نوع گلدان
- ترکیبات خاک
- تعداد یا حجم کاکتوس در یک گلدان
- نور آفتاب
- دمای محیط
- رطوبت هوا
- شرایط تهویه هوا و یا باد منطقه
به همین علت با توجه به شرایط بالا نمیتوان دستور العمل عمومی برای آبیاری کاکتوس اعلام کرد اما به طور کلی قانونی برای آبیاری کاکتوس وجود دارد که در ادامه مطلب به این موضوع به طور کامل رسیدگی میکنیم.
در فصل رشد کاکتوس باید بیشتر از دوران استراحت آبیاری شود، اما برنامه خاصی برای آبیاری کاکتوس وجود ندارد و بیشتر باید به گلدان، خاک، هوا و عوامل دیگر آن دقت شود.
بهترین کاری که برای تعیین مقدار آبیاری کاکتوس میتوان انجام دهید این است که گیاه را تا مدتی به دقت زیر نظر بگیرید. به طور معمول این فصل رشد این گیاه از بهار تا پاییز است اما برخی از گیاهان از اواخر پاییز و اوایل بهار که درجه هوا خنکتر است شروع به رشد میکنند. در زمان آبیاری، گیاه را حداقل یکبار در هفته آبیاری کنید البته زمانی که یک گیاه بزرگتر میشود نیاز به آب بیشتری دارد. برای انجام این کار حواستان باشد که گلدان را به طور کامل آب کنید تا آب از سوراخهای زهکشی پایین برود.
دور بعدی آبیاری باید هنگامی باشد که خاک کاکتوس کاملاً خشک شده است. برای اطمینان از خشک بودن خاک بهترین کار این است که یک خلال دندان را در خاک فرو کنید اگر خلال دندان نمناک شد به مدت یک تا دو روز صبر کنید و سپس گیاه را آبیاری کنید.
توجه مهم
- گیاه در فصل استراحت تنها چند هفته یک بار نیاز به آبیاری دارد.
- در صورت آبیاری زیاد کاکتوسها پوسیده میشوند و میگندند.
- حواستان باشد گلدان در آب فرو نرود زیرا این امر میتواند موجب پوسیدگی و قارچ گیاه شود.
- توجه داشته باشید که ساقه کاکتوس در آب فرو نرود زیرا این امر میتواند موجب مشکلات قارچی گیاه شود.
- به طور کلی کاکتوسها نسبت به گیاهان دیگر به آب کمتری نیاز دارند به همین علت با آبیاری بیش از حد گیاه را از بین نبرید.
دمای مورد نیاز کاکتوس
کاکتوسها همانند گیاهان دیگر مقدار تحمل دمای مشخصی دارند که با توجه به انواع گونهها متفاوت میباشد.
کاکتوسها در فصل رشد دمای 32 تا 38 درجه را تحمل میکنند و بهترین دما در فصل استراحت برای آنها دمای حدود 7 تا 12 درجه سانتیگراد است. البته حواستان باشد که این دمایی است که کاکتوس در محل طبیعی زندگی خود با آن روبرو میشود و اگر هوا سرد باشد گلدهی گیاه دچار مشکل میشود.
این گیاه در فصل بهار و پاییز به شبهای خنک و روزها به گرمای متعادل نیاز دارد همچنین در فصل زمستان هوای محیط باید خنک باشد.
کاکتوسهایی که دارای تار هستند باید در محیطی با دمای 16 درجه سانتیگراد نگهداری شوند.
حواستان باشد که تهویه مناسب یکی از عواملی است که باید حتماً به آن دقت داشته باشید.
به طور کلی بهترین درجه محیط اطراف نگهداری کاکتوس 18 تا 32 درجه سانتیگراد است.
نور مناسب برای نگهداری از کاکتوس
به طور کلی کاکتوسها نیاز به نور غیر مستقیم خورشید دارند، اما بهترین کار این است که نگاهی دقیق به گیاه خود داشته باشید اگر کاکتوس نور زیادی دریافت کند ممکن است نارنجی، سفید و یا زرد شود.
همچنین با دریافت نور مستقیم خورشید گیاه میسوزد به همین علت از قرار دادن گیاه در پشت پنجره خودداری کنید. از سوی دیگر اگر نور کمی به گیاه بتابد گیاه دچار کمبود کلروفیل میشود و این امر میتواند بر روی رشد گیاه تاثیر بگذارد. اما اگر کاکتوس را پشت پنجره نگه میدارید حواستان باشد که گلدان را به طور منظم بچرخانید تا تمام اطراف گیاه نور بخورد و گیاه به طور معمولی رشد کند.
نکته:
- از آب دادن به گل کاکتوس در نور مستقیم آفتاب خودداری کنید زیرا این امر موجب ایجاد لک و سوختگی گیاه میشود.
- با توجه به اینکه نور آفتاب مستقیم خورشید موجب سوختگی کاکتوسها میشود تا جای ممکن از قرار دادن آنها در زیر نور مستقیم آفتاب خودداری کنید.
کود مورد نیاز کاکتوس
در فصل رشد کاکتوس، هنگامی که به آن آب میدهید کود دادن هم میتواند برای آن مفید باشد. کودهای 10-10-10 دارای تعادلی خوبی هستند و برای کاکتوسها مناسب میباشند زیرا نیتروژن، پتاسیم و فسفر آنها برابر میباشد.
یک چهارم کود را رقیق کنید و داخل خاک کاکتوس بریزید البته حواستان باشد که خاک کاکتوس حتماً سنگ ریزه و شن داشته باشد. توجه داشته باشید که تغذیه کم و منظم بهتر از کود دهی به دوزهای بالا و زیاد است.
خاک مورد نیاز کاکتوس
شما با ترکیب خاک گلدان با کمی ماسه و شن میتوانید خاکی مناسب تهیه کنید.
لایههای خاک کاکتوس:
- خاک گلدان + ماسه
- ریگ ریز
- خزه یا پوست برنج
- ریگ یا خرده سفال
در بعضی از مواقع هنگامی که جابجایی انجام میگیرد ممکن است که ریشه گیاه وضعیت مناسبی نداشته باشد و حالت پوسیدگی به خود گرفته باشد، در این حالت بهترین کاری که میتوانید انجام دهید، هرس کردن ریشهها است، به طور کلی تنها ریشههایی که سالم هستند باید باقی بماند. البته زمانی که تمام ریشه وضعیت مناسبی نداشت تمام ریشه را جدا کنید و حواستان باشد که تا ده روز پس از اصلاح ریشهها نباید به گیاه آب دهید.
تکثیر کاکتوس
بهترین زمان برای انجام این کار فصل بهار است اما در فصول دیگر هم میتوانید این کار را انجام دهید. کاکتوسها به راحتی تکثیر میشوند اما باید قلمهای مناسب تهیه کنید. حواستان باشد که به سراغ جوانههایی بروید که سطح تماس کمتری با گیاهان داشته باشند.
از گرفتن قلمه از پایه کاکتوس خودداری کنید زیرا رطوبت در این قسمت بیشتر است و خطر گندیدگی گیاه مادر افزایش پیدا میکند. اگر این کار را انجام دادید و گیاه گندید، به سرعت گیاه گندیده را از گیاه مادر جدا کنید و گیاه مادر را به مدت یک هفته خارج از خاک نگهداری کنید و بعد از یک هفته آن را به گلدان برگردانید.
همانطور که گفته شد بهترین زمان برای انجام این کار فصل بهار است، همچنین در زمان کار حتما از چاقویی تیز کمک بگیرید و از چاقوهای ارهای استفاده نکنید.
قلمه زدن کاکتوس
ریشههای زرد و گندیده شده را که به دلیل آبیاری زیاد به این وضعیت افتادهاند را با چاقویی تیز جدا کنید و جاهای سالم را کمی بگذارید تا پینه بزند. در نهایت قسمتهایی که پینه زدند را در خاک کاکتوس بکارید و چند روز آب ندهید و سپس آن را سیراب کنید.
هنگامی که قسمتهایی از کاکتوس را برش میزنید حواستان باشد که آن را سر و ته بر ندارید زیرا کاکتوسها سر و ته رشد نمیکنند. برای جلوگیری از پوسیدگی و از بین رفتن کاکتوسها قبل از اینکه آنها را در خاک بکارید چند روز آنها را در سایه بگذارید تا قسمتهای بریده شده خشک شوند. حواستان باشد هر چقدر که بزرگتر باشد به زمان بیشتری برای خشک شدن نیاز دارد که این مدت تقریبا 3 تا 15 روز است. البته گرما و سرمای هوا هم در این زمان تاثیر گذار است بنابراین تمامی شرایط محیطی را در نظر داشته باشید.
پس از پایان مدت خشک شدن قسمت بریده شده را در گلدانی با زیر کشی مناسب قرار دهید و آن را همانند کاکتوسهای بالغ آبیاری کنید. تقریباً 2 تا 3 هفته طول میکشد تا ریشههای این قسمت مشخص شود.
گلدهی کاکتوس
برای گل دهی کاکتوس چندین فاکتور وجود دارد که باید به آنها دقت کنید:
- اولین نکته سن بلوغ گیاه است. تا زمانی که گیاه به سن گل دهی نرسد هر چقدر هم که شما به آن کود دهید و یا آن را در نور مناسب قرار دهید گل نمیدهد.
- دومین نکتهای که باید به آن توجه داشته باشید میزان آبیاری، نور و کود دهی منظم در فصل رشد گیاه است.
- سومین نکته این است که خاک کاکتوس باید متخلخل باشد.
- چهارمین نکته این است که در فصل استراحت کاکتوس خود را برای استراحت آماده میکند، بنابراین در این فصل شما باید میزان آبیاری را بسیار کمتر کنید.
- میزان کود دهی را کم کنید و با توجه به دمای محیطی و منطقهای که در آن زندگی می کنید ماهانه یا 3 ماه یکبار کود دهی گیاه را انجام دهید همچنین توجه داشته باشید که دما را تا حد ممکن پایین نگه دارید اما حواستان باشد که گل و گیاه دچار آسیب نشود.
- گیاه خود را میتوانید در فضای باز بگذارید اما حواستان باشد که هوا سرد نباشد و یخ زدگی وجود نداشته باشد. بیشتر کاکتوسها تا دمای 7 درجه سانتیگراد را میتوانند تحمل کنند.
- در اوایل فصل رشد آبیاری را با بیو بیست گلد و یا هیومیک اسید انجام دهید تا ریشهها تحریک به فعالیت شوند.
- اگر تمامی موارد گفته شده را به خوبی انجام دهید حتماً کاکتوس شما گل میدهد.
گلدان مناسب کاکتوس
هنگامی که کاکتوسی میخرید باید حواستان باشد که آن کاکتوس مدت زیادی را در این گلدان گذرانده است به همین علت آن گیاه نیاز به گلدانی بزرگتر از گلدان فعلی نیاز دارد. البته حواستان باشد که گلدان زیاد بزرگ نباشد زیرا فضای بیش از حد میتواند موجب آبیاری زیاد از حد شود. همچنین حواستان باشد که ته گلدان حتماً سوراخهای وجود داشته باشد تا در زمان آبیاری آب اضافی از انتهای گلدان خارج شود تا از پوسیدگی و مردن کاکتوس جلوگیری شود.
تعویض گلدان
هنگامی که میخواهید گلدان را تعویض کنید باید گلدانی که کاکتوس در آن قرار دارد را بشکنید زیرا اگر کاکتوس را با بیلچه خارج کنید ممکن است ریشهها زخمی شوند. هنگام وارد کردن کاکتوس به گلدان جدید ته گلدان کمی خاک کاکتوس تازه بریزید و کاکتوس را روی آن بگذارید و اطراف آن را با خاک پر کنید. پس از تعویض گلدان کاکتوس را تا مدت یک هفته از معرض نور مستقیم خورشید دور نگه دارید و به اندازه آبیاری کنید تا به محیط جدید خود عادت کند. حواستان باشد که مدت زیادی از گلدان خارج نباشد همچنین بهترین فصل برای تعویض گلدان فصل بهار میباشد، زیرا در این فصل گیاه در حال رشد است و انرژی زیادی دارد.
نکته:
- کاکتوس برای 5 تا 10 سال میتواند در یک گلدان باشد بنابراین در این مدت نیازی به تعویض گلدان نیست.
- بهترین گلدان برای کاکتوس گلدانهای کم عمق هستند. بنابراین گلدانی با قطری بیشتر از قطر کاکتوس برای آن انتخاب کنید.
- گلدانهای بزرگ برای کاکتوسهای کوچک مناسب نیست و موجب از بین رفتن کاکتوس میشوند.
نحوه نگهداری کاکتوس در مهر ماه
در این ماه میزان تابش نور خورشید تا حدی کاهش پیدا میکند و بهترین نور برای کاکتوسها به وجود میآید. کاکتوسها را در این ماه در مقابل نور مستقیم خورشید قرار دهید زیرا پرتوهای خورشید برای گذراندن شرایط سخت زمستان برای گیاه مفید است.
به دلیل اینکه هوا به سمت خنکی میرود و در مناطق سردسیر شبها دمای هوا به 10 درجه میرسد به همین خاطر کاکتوسها را در محیط بیرونی قرار ندهید.
نحوه نگهداری کاکتوس در آبان ماه
در این فصل گلدانهای گیاه کاکتوس را در گلخانهای که دارای هوای خشکتری است و روشنایی ملایمی دارد قرار دهید. در این ماه هر 15 تا 20 روز یکبار کمی به گیاه آب دهید زیرا رطوبت هوا زیاد میشود و میتواند موجب پوسیدگی بافتهای گیاه شود.
دمای مناسب برای کاکتوسها دمای 15 تا 25 درجه سانتیگراد است و اگر هوا سرد شود دمای 5 تا 10 درجه سانتیگراد برای آنها باید فراهم شود. در این دما گیاه را در اتاق یا پشت پنجره قرار دهید.
نحوه نگهداری کاکتاس در فصل زمستان
در این فصل که گیاهان به خواب میروند در مقابل بیماریها و آفات آسیب پذیرتر میشوند به همین علت تا جای ممکن آنها را در این فصل در محلی خشک نگهداری کنید تا از انواع بیماریها، آفات و رطوبت زیاد در امان باشند. همچنین در این فصل از استفاده از انواع مکملها و کودها در دوره خواب خودداری کنید.
باید بدانید که چروک شدن کاکتوسها در این فصل از سال عادی است، زیرا در طبیعت برای جلوگیری از یخ زدگی، کاکتوسها آب زیادی از دست میدهند و به همین علت چروک میشوند. بنابراین از آبیاری گیاه خودداری کنید.
انواع مشکلات گیاه کاکتوس
1. سرمازدگی کاکتوس
در فصل سرما اگر کاکتوس را در معرض سرما قرار دهید موجب سرمازدگی و بروز سلولهای مرده میشود به همین علت در این فصل از قرار دادن گیاه در سرما خودداری کنید و از یک پوشش روی گیاه استفاده کنید. اگر کاکتوس سرما زده شد قسمتهای سرما زده آن را ببرید.
2. آفتاب سوختگی
هنگامی که کاکتوس را از محیط داخلی خارج میکنید و به زیر نور مستقیم خورشید منتقل میکنید آفتاب سوختگی اتفاق میافتد. اگر آفتاب سوختگی در حد رنگ پریدگی بود گیاه را به مکانی با شدت نور کم انتقال دهید تا به حالت اول خود بازگردد اما اگر آفتاب سوختگی شدید بود و رنگ آن به رنگ قهوهای تبدیل شده بود این زخم بر روی کاکتوس باقی میماند.
3. خشک شدگی
کاکتوسها گیاهان آب دوستی هستند و آب خود را ذخیره میکنند تا بتوانند در فواصل طولانی در زمانهایی که آبیاری آنها کم میشوند آن آب را مصرف کنند. آبیاری بیش از حد ممکن است به کاکتوس آسیبی وارد نکند اما بیآبی حتماً کاکتوس را خشک میکند.
هنگامی که دمای هوا زیاد و هوا گرمتر است سرعت خشک شدن کاکتوسها افزایش پیدا میکند، بنابراین برای جلوگیری از خشک شدن کاکتوسها آبیاری آن را منظم و با دقت انجام دهید.
4. آبیاری بیش از حد
هنگامی که گیاه را در مناطق غیر بومی پرورش میدهید گیاه به آبیاری زیادی نیاز دارد که این امر موجب شادابتر شدن و چاقتر شدن کاکتوس میشود اما اگر آبیاری را آن قدر زیاد کنید که کاکتوس نتواند آب را در خود ذخیره کند دچار تورم و چاقی بیش از حد شده به طوری که ساقه آن از چند نقطه شکاف میخورد و دچار پوسیدگی میشود. دراین صورت قطع کردن آبیاری و عوض کردن گلدان یکی از کارهایی است که باید حتما به سرعت انجام دهید.
5. بیماری قارچ کاکتوس
کاکتوس ها به دلیل خاک نامناسب، آبیاری زیاد، نور نامناسب و رطوبت زیاد دچار بیماریهای قارچی میشوند. در این صورت لکهای سفیدی بر روی کاکتوسها ایجاد میشود.
برای درمان یک قاشق چای خوری سم حشره کش مانند دیازینون و یک قاشق قارچ کش مانند مانکوزب را در یک لیتر آب حل کنید و آن را به صورت اسپری به گیاه اسپری کنید. البته حواستان باشد که در مصرف این محلول زیاده روی نکنید و مقداری کم در پشت و روی برگ ها اسپری کنید.. پس از گذشت هفت روز از سمپاشی این کار را دوباره تکرار کنید.