معرفی انواع طرح‌های اصیل فرش ایرانی + عکس

معرفی انواع طرح‌های اصیل فرش ایرانی 

یکی از هنرهای بی‌نظیر مردم کشور ما طراحی فرش‌های خاص و زیباست. می‌توان گفت که طرح و نقش فرش ایرانی جزو بهترین فرش‌های جهان قرار دارد. قدمت و اصالت قالی بافی در ایران به قبل از میلاد مسیح بر می‌گردد. در واقع می‌توان گفت ایران به عنوان مهد فرش بافی در آسیا و جهان محسوب می‌شود.
این هنر که فواید بسیار سودمندی برای صنعت و هنر جهانی داشته است ریشه در اقوام مختلف کشور ما دارد. در هر یک از مناطق با توجه به شرایط و نیاز آن منطقه فرش‌ها را می‌بافند و با ایجاد طرح‌های زیبا و اصیل بر روی آن، پدید آورنده یک اثر هنری منحصر به ‌فرد و بومی می‌شوند.
به طور کلی 19 طرح و مدل برای فرش‌های اصیل ایرانی معرفی شده است که در این بخش به معرفی گروه‌های اصلی و محبوب آن خواهیم پرداخت:

فرش ایرانی طرح افشان

طرح فرش‌های افشان همانند نام آنها حالت ناپیوسته و پراکنده دارند. اگر به طرح اکثر فرش‌های ایرانی دقت کنید متوجه یکپارچگی و یکدستی خاصی در آن‌ها خواهید شد. در واقع فکر می‌کنید که نقاش برای کشیدن این طرح یک لحظه هم حرکت خود را قطع نکرده است. در فرش‌هایی با طرح افشان این پیوستگی وجود ندارد و به همین دلیل نام افشان را بر روی آن گذاشتند.
طرح افشان دارای تنوع بسیار زیادی است که می‌توان تغییرهای مختلفی در آن ایجاد کرد. طرح افشان خود به چند زیر شاخه فرعی تقسیم می‌شود مانند: افشان شکسته، افشان اسلیمی، افشان ختائی، افشان با اشکال حیوان، افشان گل اناری، افشان شاه عباسی، افشان ترنج دار، افشان شاخه پیچ و بسیاری موارد دیگر.

فرش ایرانی طرح اسلیمی

یکی دیگر از طرح‌های معروف فرش ایرانی طرح اسلیمی است. می‌توان گفت که این طرح در پایه از حرکت دورانی شاخه‌ها در بین برگ‌ها شکل می‌گیرد. در طرح اسلیمی بر روی شاخه‌ها جوانه‌‌ی ریزی وجود دارد که به آن‌ها اسلیم گفته می‌شود. نشانه تشخیص طرح اسلیمی بر روی فرش وجود شاخه‌هایی با پیچ خوردگی‌های منظم و یکدست است. یکی از مشهورترین طرح‌های اسلیمی، اسلیمی دهن اژدر است.

فرش ایرانی طرح بته جقه

بته‌های سر کج در فرش‌های ایرانی به بته جقه معروف هستند که در اندازه‌ها و طرح‌های متفاوتی بر روی فرش‌ها نقش می‌بندند. این طرح تجرید یافته درخت سرو است. از جمله طرح‌های معروف بته جقه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: بته ترمه، بته خرقه‌ای، بته سرابندی، بته شاخ گوزن، بته قلمکار اصفهان، بته سنندج، بته افشاری، بته کردستانی، بته هشت گل، بته میر شکسته، بته لچک ترنج، بته بازوبندی و بته بادامی.

فرش ایرانی طرح شاه عباسی

این طرح بر اساس طراحی خاصی از گل‌ها ایجاد شده است که به طرح شاه عباسی معروف است. نقشه اصلی فرش‌هایی با طرح شاه عباسی را گل‌های تجرید یافته در کنار شاخ و برگ‌های اسلیمی و ختائی تشکیل داده‌اند. طرح شاه عباسی همانند طرح‌های دیگر شامل زیر شاخه‌های فرعی می‌شود که تعدادی از آن‌ها عبارت‌اند از: ترنجی طره‌دار، شاه عباسی تصرفی، طره‌دار سلسله‌ای، شیخ صفی، درختی، جانوری، افشان، بوته‌ای و لچک ترنج کف ساده.

فرش ایرانی طرح اقتباسی

این نوع طرح شباهت زیادی به طرح فرش‌های کشورهای همسایه ما دارد. بافندگان ایرانی در طرح اقتباسی با هنرمندی خود طرح‌های جدید و تازه‌ای در آن ایجاد می‌کنند که موجب ایجاد طرحی جدید و متفاوت نسبت به طرح کشورهای همسایه می‌شود. از انواع فرش اقتباسی می‌توان به فرش کوبلنی و فرش قفقازی اشاره کرد.

فرش ایرانی طرح خشتی

طرح خشتی یکی از زیباترین طرح‌های فرش اصیل ایرانی است. هنرمندان این طرح را به دیواری مملو از قاب عکس‌های کوچک همانند می‌دانند. فرش‌های خشتی دارای قاب‌های متعدی هستند که داخل هر یک از این قاب‌ها تصویری مختلف نقش بسته است.

فرش ایرانی طرح شکارگاه

یکی از معروف‌ترین طرح‌های فرش ایرانی طرح شکارگاه است که در بین ساده‌ترین طرح‌های ایرانی قرار گرفته و به راحتی قابل تشخیص است. با نگاه کردن بر طرح فرش‌های شکارگاه و دیدن تیر و کمان و مردی سوار بر اسب به راحتی می‌توان رخ شکارگاه را شناخت.

 

فرش ایرانی طرح گلدانی

طرح گلدانی همانطور که از نامش پیداست شامل گلدان‌هایی زیبا با طرح‌ها و اندازه های متفاوت است. در این طرح گاه از یک گلدان بزرگ استفاده می‌شود و بقیه گل‌ها در کنار این طرح قرار می‌گیرند و گاه از چند گلدان کوچک در کنار هم استفاده می‌شود که هر یک از این مدل‌ها زیبایی مختص به خود را دارند. گروه‌های فرعی طرح گلدانی شامل موارد زیر می‌باشند: گلدانی تکراری، گلدانی ختائی، گلدانی دو طرفه، گلدانی محرابی، گلدانی سراسری، گلدانی حاج خاتمی، گلدانی لچک ترنج، گلدانی یک طرفه، گلدانی گل و بلبل.

فرش ایرانی طرح‌های درختی

طرح‌های درختی به نوعی طراحی شده که نمایشگر طبیعت باشد. طرح‌های معروف درختی شامل: درختی سبزی کار، درختی حیوان دار، درختی جانوری، درختی ترنج‌دار، درختی گلدانی و درختی سروری می‌باشد.

فرش ایرانی طرح هندسی

طرح فرش‌های هندسی همانند نامش از طرح‌های هندسی و خطوط زاویه دار تشکیل شده است و زیبایی مختص به خود را دارد. از انواع طرح هندسی می‌توان به هندسی خطائی، هندسی جوشقانی، هندسی خاتم شیرازی، هندسی کف ساده و هندسی ستاره‌ای اشاره کرد.