پوسیدگی دندان عقل دلایل و راههای درمان آن

پوسیدگی دندان عقل

دندان عقل به دندان آخری که در هر قوس فکی وجود دارد اطلاق می شود که زمان رویش آن در دهان حدودا بین سنین 18 تا 25 سال متغیر است. دلیل نامیدن این دندان به دندان عقل بخاطر هم زمان شدن زمان رویش آن با دوران بلوغ عقلی است. این دندان در اصطلاح دندانپزشکی به دندان "آسیای سوم" نیز نامیده می شود. اکثر افراد جامعه دچار مشکلاتی با دندان عقل خود هستند.

اغلب هر فردی مجموعا دارای چهار دندان عقل است، دو دندان در فک پایین و دو دندان در فک بالا. دندان عقل در دورترین و عمیق ترین نقطه دهان جای دارد و به همین دلیل دسترسی به آن دشوار است. برای همین پاکسازی کامل آن سخت بوده و پوسیدگی در آن نسبت به دندان های دیگر بیشتر مشاهده می شود. یکی از شایع ترین مشکلات در رابطه با دندان عقل، پوسیدگی زود هنگام این دندان است. در اغلب موارد این دندان خیلی زود دچار پوسیدگی می شود و حتی پوسیدگی آن دندان مجاور را نیز درگیر می کند. غالبا این امر به این دلیل اتفاق می افتد که در مواقعی فضا برای رشد کامل این دندان کم باشد و همچنین به دلیل قرارگیری در انتهای فک، امکان تمیز شدن کامل آن با مسواک زدن نیز میسر نمی باشد. بخصوص در مورد دندان عقل فک بالا که تمیز کردن آن کار دشواری است و همچنین در دسترس نبودن این دندان برای نخ دندان کشیدن و مسواک زدن، پاک کردن آن را دشوارتر می کند. به همین جهت پوسیدگی در دندان عقل بالا بیشتر از دندان عقل پایین مشاهده می شود.

از موارد دیگر در رابطه با مشکلات پوسیدگی دندان عقل این است که علاوه بر خطر پوسیدگی خود دندان عقل، دندان مجاور و جلویی آن نیز دچار پوسیدگی شود. به همین جهت از نظر دندان پزشکان حتی درمان پوسیدگی در دندان عقل هم کار بسیار دشواری است.

بوی بد دهان ،درد شدید دندان عقل و گاهی سردرد و فک درد و گیر کردن غذا در درون حفره دندان عقل از جمله علائم وجود پوسیدگی در دندان عقل می باشند.

دندان عقل نیمه نهفته به دندانی گفته می شود که بخشی از آن در لثه و بخش دیگری در بیرون باشد این نوع از دندان های عقل، در دسته خطرناک ترین دندان ها قرار می گیرند. چون احتمال بروز عفونت در اطراف آنها و هم چنین پوسیدگی بخاطر تجمع باقی مانده  غذاها  زیاد خواهد بود و چون به حالت نیمه نهفته هستند کار تمیز کردن آنها حتی نسبت به نوع کامل آن سخت تر هم می شود. بنابراین توصیه پزشکان بیشتر به خارج کردن دندان های عقل از دهان است.

دندان عقلی که دچار پوسیدگی شده است در حالتی که موقعیت مناسبی در دهان داشته باشد می تواند ترمیم شده یا پر شود. اما در صورتی که موقعیت قرارگیری آن مناسب نباشد بهتر آن است قبل از اینکه به عصب برسد نسبت به کشیدن آن اقدام کنید چون در هر صورت امکان نگه داشتن آن وجود ندارد.

پوسیدگی دندان عقل در دوران بارداری

در دوران بارداری ممکن است دندان عقل و مشکلات مربوط به لثه ها دردهای غیرقابل تحملی را برای مادران باردار در پی داشته باشد. عامل ایجاد این دردها عمدتا وجود پلاک های دندانی، رشد غیرعادی دندان عقل، عفونت و پوسیدگی دندان عقل هستند. در حالتی که درد ناشی از پوسیدگی دندان عقل شدید باشد این دندان نیز مانند هر دندان دیگری کشیده می شود.

درمان پوسیدگی دندان عقل

دندان پزشکان در مرحله اول برای درمان پوسیدگی دندان عقل، ناحیه دندانی را به طور کامل تمیز می کنند تا ذرات باقی مانده غذا در دندان از بین برود و سپس تخلیه چرک را انجام می دهند و در صورت مشاهده عفونت، آنتی بیوتیک تجویز می شود و پزشک سعی می کند با دارو درمانی درد را کاهش دهد در بیشتر موارد توصیه دندان پزشک کشیدن دندان عقل است تا از گسترش پوسیدگی  به دندان های مجاور جلوگیری به عمل آید. انتقال و سرایت پوسیدگی دندان عقل به سایر دندان ها از عوارض مهم پوسیدگی این دندان هاست.

با توجه به مطالب ذکر شده در خصوص دندان عقل و سرعت خراب شدن آن نسبت به سایر دندان ها، این دندان در صورت رشد کامل و قرار گیری مناسب در دهان می تواند با رعایت بهداشت آن به طور کامل همانند سایر دندان ها در جای مناسب خود بماند. ولی در صورتی که دندان عقل رشد کامل نداشته باشد و رویش آن با درد همراه باشد و برای دندان های مجاور مشکل ایجاد کند و به جهت مستعد بودن به پوسیدگی زودرس، بهترین راه درمان برای دندان عقل کشیدن و خلاصی از دردسرهای آن است.

مشاور: دکتر مهتاب وحدت